Compendium V: Difference between revisions

From Heraldry of the World
Jump to navigation Jump to search
(Created page with "<center> == HERALDISCH COMPENDIUM == Een systematisch overzicht van heraldische termen met sprekende voorbeelden bewerkt en samengesteld door H.K. Nagtegaal (2010). Dit overzicht bevat ongeveer 1500 afbeeldingen en is daarom ingedeeld in verschillende files. A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - C...")
 
No edit summary
Line 12: Line 12:


<gallery widths=250px heights=200px perrow=0>
<gallery widths=250px heights=200px perrow=0>
File:na-Vaan.jpg|Vaan: Een rechthoekig of driehoekig stuk doek, de rechthoekige vaak aan een zijde een- of meerpuntig, dat met de korte zijde aan een drager bevestigd is. In de heraldiek komen vanen vooral voor aan een scheepsmast of een lans of stok, die dan soms door een andere wapenfiguur (ridder, paaslam) wordt vastgehouden. Dieren of andere figuren op vanen moeten altijd naar de stok of mast toegekeerd zijn, daar het anders lijkt of zij uit de vaan weglopen. Steeds aangeven in welke richting de vaan wijst.
File:Vosne-Romanée.jpg|Vaandel: Aan een horizontale draagstok opgehangen en als geheel bevestigd aan een lans of met lanspunt bekroonde staf. Het doek is meestal aan de onderkant afgerond, en rondom is franje aangebracht. Figuren en kleuren worden door borduur- of schilderwerk aangebracht. Vaandels komen soms in wapens voor als helmteken of vastgehouden door schildhouders.
File:Boo.jpg|Vaartuigen: Vele typen vaartuigen komen in wapens voor. Zoveel mogelijk het soort schip opgeven met eventuele bijzonderheden. Het is <em>opgetuigd</em> als alle zeilen zijn bijgezet. Als de zeilen en mast ontbreken spreekt men van <em>onttakeld.</em> Soms zijn schepen bemand.
File:na-Vaas.jpg|Vaas: Kunstig vaatwerk, meestal meer hoog dan breed en met vernauwde hals, met of zonder oren. Komt in allerlei vormen voor, naar gelang gebruik en tijd.
File:na-Vager.jpg|Vager: Zie: <em>Veger</em>.
File:na-Vair.jpg|Vair: Heraldische voorstelling van een kostbaar bontwerk dat bestaat uit samengevoegde stukjes hermelijn en petitgris. Dit laatste is oorspronkelijk bont van de grijze eekhoorn, door de Venetianen uit Zuid-Rusland ge&iuml;mporteerd. Het wordt afgebeeld als beurtelings zilveren en blauwe, in vier rijen gerangschikte klokjes, de blauwe met de top en de zilveren met de basis naar boven, zodat de klokjes van verschillende kleur met de voet aan elkaar aansluiten. Het eerste stukje vair moet van zilver zijn (dus een half klokje). Het aantal van die klokjes is door het gebruik bepaald: op de eerste en derde rij vier blauwe en daartussen drie zilveren; tenslotte twee halve zilveren aan de zijden. Als er meer rijen en stukken zijn (en ze dus naar verhouding kleiner zijn) dan bij het gewone vair, spreekt men van <em>kleinvair</em>. Aan de andere kant spreekt men van <em>grootvair</em>, als er minder rijen en stukken zijn, in de regel maar drie rijen. Zie ook: <em>tegenvair</em>, <em>paalvair</em> en <em>bontvair</em>.
File:na-Vair_van_andere_kleur.jpg|Vair van andere kleur: Als de kleuren anders zijn dan gebruikelijk spreekt men bijvoorbeeld van vair van zilver en zwart of van vair van goud en rood.
File:na-Vairklokje.jpg|Vairklokje: Afzonderlijke vairklokjes komen in een aantal wapens voor. Ze staan meestal met de top naar boven. Hun aantal en kleur moeten steeds vermeld worden.
File:Milheeze.jpg|Vakken: Bij een <em>geschaakt</em> veld telt elke rij een aantal vakken.
File:na-Valdeur.jpg|Valdeur: Een, meestal opgetrokken, getraliede deur met punten onderaan, die men aan de bovenkant van een burchtpoort ziet. De valdeur wordt verticaal voortbewogen en aangedreven door een horizontale as. Komt ook als zelfstandige wapenfiguur voor. Hij heeft dan bovenaan twee ogen waaraan kettingen zijn bevestigd, die langs het traliewerk afhangen.
File:na-Valk.jpg|Valk: Roofvogel. In de vlucht met lange, spitse vleugels. In wapens wordt hij van terzijde voorgesteld en dikwijls versierd met belletjes, die met loshangende riemen of linten aan de poten zijn vastgemaakt. Vaak hebben zij ook nog een kapje over de kop, dat hun ogen bedekt en waaraan bovendien weer een belletje bevestigd is. Zij kunnen <em>gekapt</em>, <em>gebeld</em>, <em>geringd</em> en <em>gebonden</em> zijn. Soms zitten zij op een kruk.
File:na-Valkenoog.jpg|Valkenoog: Wordt afgebeeld als een zilveren schijfje dat met een kleiner zwart schijfje beladen is.
File:na-Van_het_een_in_het_ander.jpg|Van het een in het ander: Een figuur die zich in een verdeeld schild, half in het ene en half in het andere deel bevindt, met verwisseling van metaal en kleur.
File:na-Van_het_een_op_het_ander.jpg|Van het een op het ander: In een gelijkmatig verdeeld schild is elk vak met een of meer gelijksoortige figuren beladen, die telkens met de kleur van het veld wisselen.
File:na-Van_het_veld.jpg|Van het veld: De betrokken figuur heeft dezelfde kleur als het veld.
File:na-Van_onderen_gekanteelde_dwarsbalk.jpg|Van onderen gekanteelde dwarsbalk: Dwarsbalk met kantelen aan de onderzijde. De tegenovergestelde vorm is de <em>gekanteelde dwarsbalk</em>, niet te verwarren met de <em>beurtelings gekanteelde dwarsbalk</em>.
File:na-Varen.jpg|Varen: Plantensoort.
File:na-Varken.jpg|Varken: Evenhoevig zoogdier. Heeft in de heraldiek een krul in de staart en geen slagtanden. Heeft hij wel slagtanden dan is het een <em>zwijn</em>. Een mannetjesvarken wordt ook wel <em>beer</em> genoemd.
File:na-Vat.jpg|Vat: Een gewelfde ton, houten vat met hoepels, staande afgebeeld, indien liggend moet dit vermeld worden. Niet verwarren met <em>kuip</em>.
File:Hadersdo.jpg|Vechtend: Met elkaar vechtende mensen, leeuwen, honden of hazen.
File:Ostredek.jpg|Vederbos: Deze bestaat meestal uit een onbepaald aantal struis- of pauwenveren, maar ook reiger-, hanen- en andere veren komen voor. Soms staat de bos in een gouden of zilveren koker. Is het aantal bepaald dan laat men het woord vederbos achterwege en noemt men het aantal. <em>Veer</em>.
File:na-Veer.jpg|Veer: Een hoornachtige pen, met aan weerszijden baardjes. Veren bedekken het lichaam van de vogels. Veren komen zelfstandig voor in het schild en als helmteken. Vaak zijn ze bedoeld als schrijfpen en worden <em>ganzenveer</em> genoemd.
File:na-Veger.jpg|Veger: Ook vager genoemd. Soort borstel. Lijkt enigszins op een scheerkwast en staat altijd met de haren omhoog.
File:Gerlinge.jpg|Velg: Buitenrand van wiel of rad.
File:na-Venkelblad.jpg|Venkelblad: <em>Lancetvormig </em>blad. Wordt meestal met drie bladen afgebeeld, gaffelsgewijs geplaatst, elkaar in het hart rakend met de punten naar buiten gericht.
File:Boulogne-la-Grasse.jpg|Venster: Opening of raamwerk bij torens en burchten. Als de vensters een andere kleur hebben dan het bouwwerk zelf dan spreekt men van <em>verlicht</em>.
File:na-Venus.jpg|Venus: Godin van de schoonheid en de liefde (Romeinse mythologie). In de heraldiek wel afgebeeld als een naakte vrouw staande op een schelp, gelijk de Venus van Botticelli.
File:na-Verbroken_keper.jpg|Verbroken keper: Een <em>keper</em> waarvan &eacute;&eacute;n of beide benen onderbroken is, doch op zo&#39;n manier dat het geheel toch nog duidelijk op een keper lijkt. Synoniem met <em>gespleten keper</em>.
File:na-Gaffelsgewijs_gedeeld.jpg|Verdeeld door de gaffelsnede: Zie: <em>Gaffelgewijs verdeeld</em>.
File:na-Verdiepingen.jpg|Verdiepingen: Als op een burcht een kleinere toren is geplaatst dan spreekt men van een burcht met twee verdiepingen.
File:na-Verenigd.jpg|Verenigd: Als meerdere stukken een nieuw figuur vormen, b.v. drie kepers met een paal.
File:na-Vergezeld.jpg|Vergezeld: Stukken die als hoofdfiguur in het schild beschouwd worden en dan andere figuren bij zich hebben, zijn daarvan vergezeld.
File:na-Vergroot_latwerk.jpg|Vergroot latwerk: Bestaat uit een grote malie waarvan de hoeken de schildranden raken, waar doorheen twee schuingekruiste gevlochten latten gestoken zijn die in de hoeken van het schild uitkomen.
File:Netherlands.jpg|Verhemelte: Alleen koningen en keizers voeren een verhemelte boven hun wapenmantel, doch bedekken dit dan weer onmiddellijk met hun kroon. Dit verhemelte bestaat meestal uit rood fluweel met aan de buitenzijde natuurlijk hermelijn en aan de binnenzijde versierd met gouden sterren.
File:na-Verheven_dwarsbalk.jpg|Verheven dwarsbalk: Met lijnen en kleurnuances in perspectief weergeven dwarsbalk.
File:na-Verheven_kruis.jpg|Verheven kruis: Met lijnen en kleurnuances in perspectief weergeven kruis.
File:na-Verheven_paal.jpg|Verheven paal: Met lijnen en kleurnuances in perspectief weergeven paal.
File:na-Verhoogde_dwarsbalk.jpg|Verhoogde dwarsbalk: Ook hoofdbalk genoemd. Een enigszins naar boven geplaatste dwarsbalk.
File:na-Verhoogde_keper.jpg|Verhoogde keper: Een enigszins naar boven geplaatste keper.
File:na-Verhoogde_schuinbalk.jpg|Verhoogde schuinbalk: Een enigszins naar boven geplaatste schuinbalk.
File:na-Verkort_breedarmig_kruis.jpg|Verkort breedarmig kruis: Breedarmig <em>kruis</em> waarvan de armen de schildranden niet raken.
File:na-Verkort_breedarmig_spitsvoetig_kruis.jpg|Verkort breedarmig spitsvoetig kruis: Breedarmig <em>kruis</em> met spitse voet, waarvan de armen de schildranden niet raken.
File:na-Verkort_kruis.jpg|Verkort kruis: Kruis waarvan de armen de schildranden niet raken.
File:na-Verkort_krukkenkruis.jpg|Verkort krukkenkruis: Krukkenhuis waarvan de armen de schildranden niet raken.
File:na-Verkort_latwerk.jpg|Verkort latwerk: Bestaat uit een grote malie, waar doorheen twee schuingekruiste gevlochten latten gestoken zijn die de hoeken niet raken.
File:na-Verkort_schuin_hakenkruis.jpg|Verkort schuin hakenkruis: Hakenkruis waarvan de armen de schildranden niet raken.
File:na-Verkort_schuinkruis.jpg|Verkort schuinkruis: Schuinkruis waarvan de armen de schildranden niet raken. Als het er meer zijn spreekt men van <em>schuinkruisjes</em>.
File:na-Verkorte_dwarsbalk.jpg|Verkorte dwarsbalk: Dwarsbalk waarvan de uiteinden de schildranden niet raken.
File:na-Verkorte_gaffel.jpg|Verkorte gaffel: Gaffel waarvan de uiteinden de schildranden niet raken.
File:na-Verkorte_keper.jpg|Verkorte keper: Keper waarvan de benen de schildranden niet raken.
File:na-Verkorte_knoestige_stam.jpg|Verkorte knoestige stam: Een vrij in het schild rechtop staande stam van zijn takken en twijgen ontdaan.
File:na-Verkorte_paal.jpg|Verkorte paal: Paal waarvan de uiteinden de schildranden niet raken.
File:na-Verkorte_schuinbalk.jpg|Verkorte schuinbalk: Schuinbalk waarvan de uiteinden de schildranden niet raken.
File:na-Verkorte_schuinstaak.jpg|Verkorte schuinstaak: <em>Schuinstaak </em>waarvan de uiteinden de schildranden niet raken.
File:na-Verlaagd_schildhoofd.jpg|Verlaagd schildhoofd: Wanneer stukken zich moelijk in het schildhoofd laten plaatsen wordt soms een verlaagd schildhoofd gebruikt.
File:na-Verlaagde_dwarsbalk.jpg|Verlaagde dwarsbalk: Een enigszins naar beneden geplaatste dwarsbalk.
File:na-Verlaagde_keper.jpg|Verlaagde keper: Een enigszins naar beneden geplaatste keper.
File:na-Verlaagde_schuinbalk.jpg|Verlaagde schuinbalk: Een enigszins naar beneden geplaatste schuinbalk.
File:Boulogne-la-Grasse.jpg|Verlicht: Indien vensters van kastelen e.d. een andere kleur hebben dan het object zelf.
File:na-Verliefde_haan.jpg|Verliefde haan: Haan die de staart als een pauw uitgespreid heeft. Komt zelden voor.
File:na-Versmald_kruis.jpg|Versmald kruis: Wanneer de armen van een <em>kruis</em> smaller zijn dan normaal dan spreekt men van een versmald kruis.
File:na-Versmalde_dwarsbalk.jpg|Versmalde dwarsbalk: Wanneer de dwarsbalk smaller is dan normaal.
File:na-Versmalde_keper.jpg|Versmalde keper: Wanneer de benen van de <em>keper</em> smaller zijn dan normaal.
File:na-Versmalde_schuinbalk.jpg|Versmalde schuinbalk: Als de <em>schuinbalk</em> smaller is dan normaal.
File:na-Verticaal_geruite_keper.jpg|Verticaal geruite keper: Als bij een keper de ene scheidingslijn van de vakken evenwijdig loopt aan het been en de andere verticaal staat.
File:na-Victoria.jpg|Victoria: Romeinse godin van de overwinning, voorstellende een engel met in de opgeheven rechterhand een krans en in de linkerhand een palmtak
File:na-Vierblad.jpg|Vierblad: Heeft geen steel en is samengesteld uit vier puntige blaadjes.
File:na-Vierkant.jpg|Vierkant: Ook blok genoemd. Geometrische figuur met vier rechte hoeken en vier gelijke zijden. Hij staat op een van die zijden. Indien rustend op één der hoeken moet dit aangegeven worden.
File:Seissen.jpg|Vierpas: Figuur van vier elkaar snijdende cirkelbogen. Veel voorkomend op zegels als decoratie om de wapens. Zie ook driepas en vijfpas.
File:na-Vijfblad.jpg|Vijfblad: Een vijfbladig blad zonder steel, waarvan de blaadjes enigszins puntig uitlopen.
File:na-.jpg|Vijfpas: Figuur van vijf elkaar snijdende cirkelbogen, lijkend op een roosachtig blad. Veel voorkomend op zegels als decoratie om de wapens. Zie ook driepas en vierpas.
File:na-Vijl.jpg|Vijl: Staafvormig stalen werktuig met verhakkingen of inkepingen om andere stoffen mee te bewerken, staat rechtop met het handvat omlaag.
File:na-Vijzel.jpg|Vijzel: Stampvat, meestal met een stamper erin en wordt dan ook wel mortier genoemd. De vijzel dient om, gebruikmakend van de stamper, iets in fijn te maken.
File:na-Vikingschip.jpg|Vikingschip: Lang, smal schip van de vikingen, met hoge, karakteristiek gekrulde voorsteven.
File:na-Vingerhoed.jpg|Vingerhoed: Een hoedje van harde stof dat bij het naaien over de top van een vinger zit om die te beschermen en aan de naald kracht bij te zetten. Komt als wapenfiguur bijvoorbeeld voor bij het beroep van zeilmaker, gecombineerd met een <em>naald</em> en een <em>koehoorn</em>.
File:na-Vingerring.jpg|Vingerring: Is bijna altijd bezet met een kostbare steen, bijvoorbeeld robijn of smaragd.
File:na-Viool.jpg|Viool: Strijkinstrument. Voor de duidelijkheid altijd vermelden of de hals omhoog of omlaag geplaatst is. Als de snaren een andere kleur hebben dan is hij <em>gesnaard</em>.
File:na-Viooltje.jpg|Viooltje: Plantensoort, komt zelden voor in de heraldiek.
File:na-Vis.jpg|Vis: Naam van in het water levende gewervelde dieren met een gestrekt meestal spoelvormig lichaam. Een vis is altijd zwemmend en dit behoeft niet vermeld te worden. Wel moet men steeds proberen de soort te vermelden en of zij <em>gevind</em>, <em>gestaart</em>, <em>geschubd</em> of <em>geoogd</em> zijn van een andere kleur. <em>Geplekt</em> noemt men hen, wanneer zij met plekken van een andere kleur bedekt zijn. Bij de forel laat men dit achterwege, omdat het tot zijn natuurlijke kleur behoort. Zie voor de meest voorkomende vissen het totaaloverzicht achter in deze uitgave bij <em>vissen</em> en <em>plaatsingsregels</em>.
File:na-Visgraat.jpg|Visgraat: Been of verbeende pees van vissen. Komt o.a. voor in de bek van een kat.
File:na-Vishaak.jpg|Vishaak: Scherpe haak die aan een vislijn geknoopt wordt. Staat rechtop in het schild met het oog naar boven en de haak naar rechts gekeerd. Is de haak naar links gekeerd, dan is hij omgewend. Men kent echter ook dubbele vishaken die rechts en links een haak hebben.
File:na-Visnet.jpg|Visnet: Schepnet.
File:na-Vlaamse_gaai.jpg|Vlaamse gaai: Een kraaiachtige <em>vogel</em> met bonte kleuren.
File:Baltringen.jpg|Vlag: Stuk doek, meestal rechthoekig, aan de mastkant voorzien van een opgenaaide holle band, de broeking, waarin een lijn loopt om de vlag aan de stok of mast te bevestigen. Men onderscheidt de hoogte en de lengte (het deel dat uitwaait). Alleen als een vlag niet rechthoekig is, wordt dit uitdrukkelijk vermeld. De verhoudingen zijn meestal 2:3 of, bij zeer grote vlaggen 12:15. De meeste vlaggen in de schilden staan op kastelen en schepen afgebeeld. De vlag waait heraldische rechts, indien anders moet dit vermeld worden. Dieren of andere figuren op vlaggen moeten altijd naar de stok toegekeerd zijn, daar het anders lijkt of zij uit de vlag weglopen. Zie ook <em>vaan</em> en <em>banier</em>.
File:na-Vlammend.jpg|Vlammend: Brandende vlammen, vaak gecombineerd met bijvoorbeeld een <em>bom</em>, een <em>vuurbaken</em> of een <em>hart</em>.
File:na-Vlammend_doorsneden.jpg|Vlammend doorsneden: Een doorsnijding die gevormd wordt door een lijn die bestaat uit vlammen.
File:na-Vlammend_rad.jpg|Vlammend rad: Een (stuur)rad waaruit de einden van de spaken vlammen komen.
File:na-Vlammende_korf.jpg|Vlammende korf: Een gevlochten ijzeren korf waaruit meestal vlammen van natuurlijke kleur komen. Ook brandende manden komen voor. Wordt wel als helmteken gebruikt.
File:na-Vlasbraker.jpg|Vlasbraker: Werktuig om vlasstengels te kneuzen.
File:na-Vleermuis.jpg|Vleermuis: Een handvleugelig zoogdier. Wordt <em>aanvliegend</em> met gespreide vleugels afgebeeld.
File:Osuna.png|Vleeskleur : De natuurlijke kleur van onbedekte menselijke lichaamsdelen. In ongekleurde wapens wordt deze soms aangeduid door kleine onderbroken loodrechte streepjes. Als regel laat men vleeskleur en andere natuurlijke kleuren in ongekleurde tekeningen gewoon blank.
File:na-Vleugel.jpg|Vleugel: Afzonderlijke vleugels komen vrij. Tenzij zij anders genoemd worden, wordt aangenomen dat het arendsvleugels zijn. Een paar vleugels die met het schoudereinde aan elkaar verbonden zijn, noemt men een <em>vlucht</em>. Als zij onverbonden naast elkaar staan, blijven het echter vleugels en kunnen zij in onbeperkt aantal voorkomen. Is er slechts &eacute;&eacute;n, dan staat de vleugel met de bocht naar rechts het uiteinde omhoog en de veren naar de linkerkant, indien naar de rechterkant dan is hij omgewend. Staan de vleugels, gelijk aan de vlucht, met de bocht naar binnen en de veren naar buiten, dan zijn zij toegewend. Dit is de meest gebruikelijke stand. Staan de veren van de vleugels naar elkaar toegekeerd, dan staan zij afgewend.
File:na-Vlieg.jpg|Vlieg: Insect. Komt sporadisch voor in wapens. Wordt op de rug gezien afgebeeld met de kop naar boven.
File:Ahlainen.jpg|Vliegend: Figuren worden in schuinrechtse stand met uitgespreide vleugels en ingetrokken poten afgebeeld.
File:na-Vliegende_draak.jpg|Vliegende draak: Fantasiedier. Lijkend op een soort hagedis met uitgestrekte vleugels, zijn tong en staart eindigen in een <em>pijlpunt</em> en wordt op zijn rug gezien.
File:na-Vliegende_slang.jpg|Vliegende slang: Lijkt op een gewone slang met uitgestrekte vleugels, wordt op de rug gezien.
File:na-Vliegende_vis.jpg|Vliegende vis: Gewone vis met uitgestrekte vleugels.
File:na-Vliegende_vogel.jpg|Vliegende vogel: Worden in schuinrechtse stand met uitgespreide vleugels met ingetrokken poten en uitgestrekt lichaam afgebeeld. Indien mogelijk de soort vermelden.
File:na-Vliertak.jpg|Vliertak: Gebladerde takken van de vlierstruik, meestal afgebeeld met zwarte vlierbessen.
File:na-Vlinder.jpg|Vlinder: Schubvleugelig insect. Wordt op de rug gezien en staat altijd rechtop met de vleugels uitgespreid. Met rondten op zijn vleugels wordt hij gespiegeld genoemd en geplekt wanneer die rondten zich op zijn lichaam bevinden; zij moeten dan in beide gevallen van een andere kleur zijn.
File:na-Vlo.jpg|Vlo: Wordt naar rechts afgebeeld; komt sporadisch voor.
File:na-Vlucht.jpg|Vlucht: Een paar vleugels, die met de schoudereinden aan elkaar verbonden zijn, noemt men vlucht. Bij <em>helmtekens</em> worden twee vleugels een vlucht genoemd, ook al zijn zij niet met elkaar verbonden; staat er op de helm maar &eacute;&eacute;n vleugel dan heet die gewoon <em>vleugel</em>. Soms staan de vleugels zo naast elkaar dat de een de ander gedeeltelijk bedekt. Dit wordt een <em>gesloten vlucht</em> genoemd.
File:na-Voet.jpg|Voet: Mensenvoet. Is boven de enkel afgesneden en met de tenen naar rechts gericht. Aangeven of het een linker- of rechtervoet is.
File:na-Voetangel.jpg|Voetangel: Verdedigingswapen<strong>. </strong>Massieve ster van gesmeed ijzer met vier punten, waarvan er altijd drie naar beneden gericht zijn en &eacute;&eacute;n omhoog.
File:na-Voetboog.jpg|Voetboog: Wapentuig. Kruisboog gekenmerkt door een voetbeugel op de top van de schacht en een aftrek mechanisme. Deze elementen zijn op afbeeldingen duidelijk te zien, het windwerk niet altijd.
File:na-Voetstuk.jpg|Voetstuk: Een rechthoekig plateau, het schild en schildhouders steunend. Kan, afhankelijk van de tijd, diverse vormen bezitten. Heeft een kleur, maar kan ook gemarmerd zijn.
File:na-Voetzool.jpg|Voetzool: Onderzijde van een voet. Altijd aangeven of het een linker- of een rechtervoet is.
File:Visagina.jpg|Vogel: Gewerveld dier bij wie de voorste ledematen in vleugels veranderd zijn, terwijl het lichaam met veren bedekt is en dat in beginsel het vermogen heeft om te vliegen. Vogels hebben een snavel en planten zich voort door eieren. Men moet steeds proberen om de soort op te geven. In het algemeen worden zij van terzijde afgebeeld, behalve de adelaar die aanziend is en alleen de kop naar rechts gericht heeft. Vogels kunnen zijn <em>gesnaveld</em>, <em>gekamd</em>, <em>gepoot</em>, <em>geleld</em>, <em>genageld</em>,<em> getongd</em> of <em>geoogd</em> van een andere kleur, hetgeen dan vermeld moet worden. Soms hebben zij een versierde staart. Behalve wanneer de vlucht gesloten is dient men altijd de stand van de vleugels te vermelden. Deze kan zijn: met <em>rugwaarts opgeheven vleugels</em>, met <em>rugwaarts opgeheven nederwaarts gerichte vleugels</em>, met <em>opgeheven vleugels</em>, en met <em>opgeheven nederwaarts gerichte vleugels</em>. Als hij echter <em>vliegend</em> is, staat hij meestal in een schuinrechtse stand, met uitgestrekt lichaam. <em>Grijpend</em> noemt men een roofvogel die een prooi in zijn klauwen houdt.
File:Meznat.jpg|Vogelhals: Zie: <em>Vogelkop met hals</em>.
File:na-Vogelkooi.jpg|Vogelkooi: Vierkante of ronde kooi, met etens- en drinkbakje, om vogels in te houden.
File:na-Vogelkop.jpg|Vogelkop: Als de soort niet herkenbaar is spreekt men van vogelkop. De kop kan zowel afgesneden als afgerukt zijn. Meestal wordt de kop met hals afgebeeld, wat dan vermeld dient te worden.
File:Meznat.jpg|Vogelkop met hals: Als de hals bij een vogelkop wordt afgebeeld moet dit vermeld worden.
File:na-Vogelnet.jpg|Vogelnet: Net om vogels te vangen.
File:na-Vogelpijl.jpg|Vogelpijl: Pijl gebruikt bij de jacht op vogels. Heeft in plaats van een scherpe punt een bolvormige kop of hij loopt in twee of drie stompe einden uit. Deze wapenfiguur komt vooral in Engelse wapens voor.
File:na-Volgetuigd.jpg|Volgetuigd: Een schip met ra- en stag-zeilen, volledig tuig bezittend. Het tegenovergestelde is <em>onttakeld</em>.
File:na-Volle_maan.jpg|Volle maan: Wordt afgebeeld als een schijf met menselijk gezicht, doch zonder de krans van stralen die de zon omgeeft. Zie ook maan.
File:na-Voor_anker_liggend.jpg|Voor anker liggend: Soms ligt een schip voor anker met gereefde zeilen en aan ankerkettingen.
File:Bethoncourt.jpg|Voortkomend: Een zon die uit een van de bovenhoeken van het schild komt. De betreffende hoek vermelden.
File:Snillfjord.jpg|Vork: Meertandig gereedschap. In de heraldiek komen drietand, greep en hooivork voor.
File:na-Vorkkruis.jpg|Vorkkruis: Gewoon <em>kruis</em> waarvan elke arm in twee gebogen tanden uitloopt, ongeveer zoals bij een hooivork.
File:na-Vos.jpg|Vos: Zoogdier uit de familie der honden. Herkenbaar aan zijn rood(bruine) kleur, spitse snuit, dik behaarde staart en loodrecht gespleten pupil. Men treft hem <em>gaand</em>, <em>staand</em>, <em>springend</em> en <em>klimmend </em>aan. Met een prooi in de bek wordt hij <em>rovend</em> genoemd. De stand van de staart heeft geen betekenis.
File:na-Vossenkop.jpg|Vossenkop: De kop met hals wordt altijd van terzijde voorgesteld. Hij kan met een afgerukte of afgesneden hals afgebeeld worden . Indien van voren gezien spreekt men van een aanziende vossenkop en wordt dan zonder halsvel afgebeeld.
File:na-Vredesduif.jpg|Vredesduif: Een <em>duif</em> met een olijftakje in de snavel, die verwijst naar de duif die terug kwam naar de ark van Noach als teken van vrede en verzoening tussen God en mens.
File:na-Vrijkwartier.jpg|Vrijkwartier: Herautstuk dat iets kleiner is dan een kwartier van het gevierendeelde schild. Het staat bijna altijd in de rechterbovenhoek, een enkele keer links. Dan wordt het linkervrijkwartier genoemd. Een klein vrijkwartier heet <em>schildhoek</em>.
File:na-Vrouwenromp.jpg|Vrouwenromp: Wordt steeds voorgesteld als naakt, met lang neerhangend haar en ontbreken de armen of gedeelten daarvan.
File:na-Harpij.jpg|Vrouwvogel: Zie: <em>Harpij</em>.
File:Affeltra.jpg|Vruchten: De soort moet steeds aangegeven worden.
File:na-Vuist.jpg|Vuist: Gesloten hand.
File:Toholamp.jpg|Vurig: Kolen of andere voorwerpen die vonken of vlammen afwerpen.
File:na-Vuur.jpg|Vuur: Lichtend verschijnsel van iets dat brandt. Heeft in de heraldiek meestal zijn eigen kleur d.w.z. rood waardoorheen gele strepen spelen. <em>Vuurkleur</em>. Afzonderlijk afgebeelde vlammen lopen in drie punten uit.
File:na-Vuurbaken.jpg|Vuurbaken: Ook baak genoemd. Object ter oriëntatie van de scheepvaart, bestaande uit een trap geplaatst tegen een hoge paal, waarop een korf waarin een vuur gestookt wordt. Niet te verwarren met de vuurtoren, die in zijn klassieke vorm een heraldische toren is met daar bovenop een vuur, die in de moderne vorm voorkomt met een grote lantaarn.
File:na-.jpg|Vuurkleur: Rood waar doorheen gele strepen.
File:na-Vuurkorf.jpg|Vuurkorf: Korf van gevlochten ijzeren banden waarin een vuur brandt. Komt met of zonder steel voor, ook als <em>helmteken</em>.
File:na-Vuurslag.jpg|Vuurslag: Bijzonder gevormd voorwerp om vuur te slaan, veelal bestaande uit een stuk staal waarmee men vonken uit vuurstenen slaat. De vuurslag komt afzonderlijk voor maar ook wel beladen op een <em>Bourgondisch kruis</em>.


</gallery>
</gallery>

Revision as of 15:00, 17 March 2024

HERALDISCH COMPENDIUM

Een systematisch overzicht van heraldische termen met sprekende voorbeelden bewerkt en samengesteld door H.K. Nagtegaal (2010).

Dit overzicht bevat ongeveer 1500 afbeeldingen en is daarom ingedeeld in verschillende files.

A - B - C - D - E - F - G - H - I - J - K - L - M - N - O - P - R - S - T - U - V - W - IJ - Z

Letter V