Muntendam

Heraldry of the World Civic heraldry of the Netherlands - Nederlandse gemeentewapens

MUNTENDAM

Provincie  : Groningen
Opheffing  : 1990 Oosterbroek (1992 Menterwolde)
Toevoegingen : -

I : 30 december 1929
"In sinopel een paal van goud, en in een vrijkwartier van goud een dubbele adelaar van sabel, hebbende op de borst een schildje van zilver met een dwarsbalk van sinopel. Het schild gedekt door eene vijfbladerige gouden kroon."

Oorsprong/verklaring

De paal symboliseert de belangrijkste dijk, die in Muntendam dienst deed als bescherming voor de aangrenzende polder De Munte en een aanpalend groter gebied. In het vrijkwartier het wapen van de stad Groningen, omdat Muntendam, als deel van het voormalige Wold-Oldambt, behoorde tot het rechtsgebied van de stad.

In 1926 vroeg de gemeente voor het eerst een wapen aan. Dit wapen was veel complexer dan het bovenstaande wapen en werd door de gemeente alsvolgt beschreven:
Een gewoon schild versierd met een burgerkroon. Het schild verdeeld in twee driehoeken gescheiden door een blauwen band, voorstellende de rivier de Munte. In die band een roode steenen dam, voorstellende een dam in de Munte, naar aanleiding van den naam der gemeente Muntendam. De rechter boven driehoek van goud, waarop drie turfhoopen, voorstellende veenderijen. De linker beneden driehoek groen met een ploeg, voorstellende landbouw.

De Hoge Raad van Adel ging met bovenstaand ontwerp niet accoord. Ten eerste omdat de beschrijving niet heraldisch correct was, maar vooral omdat het de 'zoveelste aanvraag' was van een gemeente met een ploeg en turven. De combinatie van veenderijen en landbouw was van toepassing op teveel gemeenten en dus niet onderscheidend genoeg.

Een tweede bezwaar was de etymologie van de naam Muntendam. In het voorstel van de gemeente wordt gesteld dat het gaat om een dam of schutsluis in de rivier de Munte. Echter, de Munte lijkt nooit bestaan te hebben, wel is er een polder de Munte en de naam slaat dan eerder op een belangrijke dijk langs de Munte. De dijk wordt al in de 17e eeuw als een oude dijk genoemd.

De Hoge Raad van Adel stelt dan ook voor om het ontwerp te vervangen door een paal, in de kleuren zoals die door de gemeente werden aangevraagd voor de vlag, groen en goud. Met als toevoeging, zoals al boven aangegeven het wapen van de stad Groningen.

Pas in 1929 gaat de gemeente hiermee accoord en wordt het wapen ook verleend.

Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930

Literatuur : Vissen en Buist, 1992; Archief Hoge Raad van Adel, 1926/29