Vught
Portaal Nederlandse Overheidsheraldiek
Portaal Nederlandse overheidswapens  |
Onderdeel van:  |
|
Nederlandse heraldiek:
Overzeese heraldiek:
|
Nederlandse heraldische verzamelobjecten
|
VUGHT
Provincie : Noord Brabant
Opheffing : -
Toevoegingen : 1933 Cromvoirt (ged)
I : 16 juli 1817
"Van lazuur waarop een schild van goud, beladen met een klimmende leeuw van lazuur, waarop een sleutel, staande en pal, verzeld aan wederzijde van een kerk en en pointe van 2 palmen, geplaatst en sautoir, alles van goud."
NB : de palmen zijn palmtakken
II : 19 maart 2001
" Doorsneden; I gedeeld : a in sabel leeuw van goud, getongd en genageld van keel; b in goud een omgewende sleutel van keel; II in azuur twee kerken van goud, verlicht van het veld, de torens toegewend en getopt met een op een bol geplaatst streepkruis, waarop een haan, de linker omgewend, de daken getopt met een op een bol geplaatst breedarmig kruis."
Oorsprong/verklaring
Het oude wapen is direct afgeleid van het voormalige schependomszegel van Vught. Het eerste type zegel is bekend sinds 18 oktober 1353. Dit zegel vertoont de twee kerken, met onder de kerken een gevierendeeld wapen van Brabant-Limburg (4 leeuwen). Het zegel dateert dus van ná 1298, want voor 1298 voerden de Hertogen van Brabant alleen de Brabantse leeuw. Het schild is verder bezaais met kruisjes en de palmtakken ontbreken nog.
Het tweede zegel is bekend van 2 oktober 1401 en is waarschijnlijk net iets ouder (zie onder). De kerken zijn net even anders weergegeven, het schildje is naar boven verplaatst en de sleuten van St. Pieter is toegevoegd, evenals een decoratie onder de kerken.
 Zegel +/- 1400 (gemeentearchief Vught) |
In het derde zegel, bekend sinds 1567 is het schildje vervangen door een schildje met één leeuw en de vorm van de kerken werd weer iets aangepast. Het vieder en laatste zegel dateert uit het einde van de 18e eeuw en heeft in principe dezelfde compositie, maar de elementen zijn weer net anders vormgegeven.
 Stempel op een avondmaalsbeker van 1652 (foto Jos Koldewij, 1983) |
 Wapen met een Generaliteitsleeuw in de Lambertuskerk, 1767 |
Begin 19e eeuw werd er een inktstempel gebruikt, en een afdruk daarvan werd aan de Hoge raad van Adel gestuurd ter bevestiging als gemeentewapen. Aangezien de kleuren niet werden aangegeven door de gemeente, is het wapen in Rijkskleuren verleend. Wel zijn er uit de 18e eeuw (1760, 1767) gekleurde afbeeldingen van het wapen bekend, maar deze zijn niet erg duidelijk en bovendien niet identiek. De twee kerken zijn de Sint Lamberts en de Sint Pieterskerk in Vught. De leeuw is het wapen van Brabant. De sleutel is het symbool van Sint Pieter, de voornaamste patroonheilige van Vught. De betekenis van de palmtakken is niet bekend.
 Het wapen in de Oldenkott albums +/- 1910 |
 Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930 |
 Wapen in de stoel van de secretaris (foto uit 1962) |
 Briefhoofd +/- 1990 |
In 1988 kwam er een verzoek van de Noordbrabantse Commissie voor Wapen- en Vlaggenkunde (NCWV) naar de gemeente om het wapen te wijzigen. Dit verzoek werd door de gemeente uitgebreid becommentarieerd en tevens opnieuw gewijzigd. Het verzoek ging uit van geheel andere kleuren en het plaatsen van de kerken in twee kwartieren. De omschrijving was alsvolgt :
Gevierendeeld : I in sabel een leeuw van goud, getongd en genageld van keel (Brabant); II In zilver een sleutel van keel; III op zilver een rode kerk, IV in rood een zilveren kerk. Beide kerken gedakt van blauw, met haantjes, bollen en kruizen van goud.
Het gemeentebestuur ging niet akkoord met het verzoek en het bleek eveneens dat er binnen de gemeenschap geen draagvlak zou bestaan voor het nieuwe wapen. Desalniettemin diende de NCWV hetzelfde voorstel nog tweemaal in in 1989. In 1991 antwoordde de gemeente dat het wapen niet gewijzigd diende te worden. In 1993 probeerde de NCWV het opnieuw, met een iets gewijzigd voorstel, maar de gemeente weigerde opnieuw. Mede in verband met mogelijke samenvoeging met Den Bosch.
In 1999 ging er een initiatief uit van de gemeente om tot een nieuw wapen te komen. Hieruit resulteerde het voorstel Das, dat door de gemeenteraad en de Hoge Raad van Adel werd goedgekeurd. Dit wapen werd vervolgens in maart 2001 verleend.
In dit voorstel is het bovenste deel van het NCWV voorstel gehandhaafd, met alleen in het tweede kwartier een wijziging van de kleuren. In het onderste deel zijn de oude blauw-gele kleuren gehandhaafd en zijn beide kerken in één vlak geplaatst.
Contact and Support
Partners:
Your logo here ?
Contact us
© since 1995, Heraldry of the World, Ralf Hartemink 
Index of the site
Literatuur : Das-Horsmeier,1993; 2000