Ooststellingwerf
Portaal Nederlandse Overheidsheraldiek
Portaal Nederlandse heraldiek |
Onderdeel van: Heraldry of the World |
Nederlandse heraldiek:
Overzeese heraldiek:
|
Nederlandse heraldische verzamelobjecten
|
OOSTSTELLINGWERF
Provincie : Fryslân (Friesland)
Opheffing : -
Toevoegingen : -
I : 25 maart 1818
"Van zilver, beladen met een griffioen van keel, gekeerd naar de linkerzijde van het schild, hebbende tusschen de voor en achter pooten een roode bal, beladen met een gulde star."
NB : niet beschreven is een gouden kroon van 3 bladeren en 2 parels en een groene grasgrond.
Oorsprong/verklaring
Het wapen is afgeleid van het oude zegel van Stellingwerf. Het gebied van de huidige gemeenten Oost- en Weststellingwerf maakte zich in de loop van de 14e eeuw los van het gezag van de bisschop van Utrecht, de toenmalige landsheer van Drenthe.
Het nu vrije gebied schafte zich al snel een zegel aan. Het oudste zegel, met afdrukken vanaf 1350, vertonen een onduidelijk dier, de staart tussen de poten. Voor het beest (wolf, leeuw, griffioen) staat een cikel met een vijfpuntige ster afgebeeld.
In 1504 wordt het gebied ingelijfd bij Friesland, als twee verschillende grietenijen, Stellingwerf Oosteinde en -Westeinde.
Ooststellingwerf neemt dan de zegelfiguur op als wapen. Het is nog niet duidelijk te zien welk beest het betreft. In 1597 wordt de ster als zespuntig afgebeeld. In 1622 wordt het duidelijk dat het beest een griffioen betreft. De kleuren zijn dan een veld van azuur, de griffioen van goud, de crikel van goud met een zespuntige ster van sabel. De kleuren wijzigen overigens nog regelmatig in de loop der 17e en 18e eeuw. Ook komt nog regelmatig een vijfpuntige ster voor.
Pas in de loop der 18e eeuw worden de kleuren steevast zilver en keel. Het aantal punten van de ster blijft varieren. De gemeente vraagt in 1817 het wapen aan met een vijfpuntige ster.
De verkregen afbeelding en omschrijving zijn iet erg duidelijk. In 1962 wordt een poging gedaan het wapen te wijzigen. Het ging daarbij vooral om kleine aanpassingen. De Hoge Raad van Adel besluit dat er geen duidelijke wijzigingen gevraagd worden, en dat kan worden volstaan met een nieuw wapendiploma. Dit diploma werd op 10 juli 1962 uitgekeerd.
In 1980 beklaagde de Fryse Rie foar Heraldyk zich over de vormgeving van het wapen, zoals op dat moment door de gemeente gevoerd. De gemeente voerde het wapen met een min-of-meer stappende griffioen en zonder de grasgrond. De vorm van de griffioen was waarschijnlijk afgeleid van het wapen zoals het voorkomt in de Koffie Hag albums, zie onder.
Ook vond de Rie dat de kroon eigenlijk een officiële grietenijkroon diende te zijn, dwz met twee bladeren en 2x drie parels. De officiële tekening in het register geeft echter een kroon met 2 enkele parels. Het wijzigen van de kroon zou dus per Koninklijk Besluit moeten en de vraag is of de Hoge Raad van Adel daarmee accoord gegaan zou zijn; tegenwoordig worden nog zelden andere typen kronen verleend.
Het wapen zoals door de gemeente gevoerd in 1980 (links) en zoals het volgens de Rie moest zijn (rechts). |
Het wapen in de Schotanus-Halma atlas (druk uit 1718) | |
Het wapen in de Oldenkott albums +/- 1910 |
Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930 |
Contact and Support
Partners:
Your logo here ?
Contact us
© since 1995, Heraldry of the World, Ralf Hartemink
Index of the site
Literatuur : Oosterwijk, 1952; Nieuwe Ooststellingwerver, 14-08-1980