Schinnen
Heraldry of the World Civic heraldry of the Netherlands - Nederlandse gemeentewapens |
SCHINNEN
Provincie : Limburg
Opheffing : -
Toevoegingen : 1982 Amstenrade (ged), Oirsbeek
I : 7 juli 1897
"Gevierendeeeld : I in goud de H.Dionysius, gekleed in witte tunica, waarover een toga van keel, houdend in beide handen zijn afgesneden hoofd; gelaat en handen van natuurlijke kleur, het hoofd omgeven door een nimbus van goud; II geschaakt van goud en azuur in zeven rijen, elk van zes vlakken en een vrijkwartier van goud, beladen met een valk van natuurlijke kleur; III in zilver een leeuw van sabel, getongd en genageld van keel, gekroond van goud; IV in keel de H.Gertrudis, abdis van Nijvel, aanziende, aangezicht en handen van natuurlijke kleur, het hoofd omgeven door en nimbus van goud, gekleed in een wit klooster-gewaad, waaroverheen een mantel van sabel, houdende in de rechterhand een abbatialen staf van goud, waartegen 3 muizen van natuurlijke kleur opklimmen en in de linkerhand een geopend boek van goud."
II : 12 augustus 1982
"Gevierendeeld : I in azuur de H.Lambertus van natuurlijke kleur, halfaanziend, in bisschoppelijk gewaad, het hoofd omgeven door een nimbus, gedekt met een mijter, alles van goud, houdende in de linkerhand een staf en een lans, beide van sabel, de kromming van de staf en de punt van de lans van goud; II in keel de H.Gertrudis van natuurlijke kleur, in een kloostergeaad van zilver, waaroverheen een mantel van sabel, het hoofd omgeven door een nimbus van goud, houdende in de rechterhand een sbtsstaf van goud, waartegen 3 muizen van sabel opklimmen en in de linkerhand een opengeslagen boek van goud; III in keel een dubbel slangenkopkruis van zilver, waarop een schildje van zilver, beladen met 3 koeken van keel; IV geschaakt van zeven rijen van zes vlakken, goud en azuur, en in een gouden schildhoek een valk van sabel. Het schild gedekt door een gouden kroon van 3 bladeren en 2 parels."
Oorsprong/verklaring:
In het oorspronkelijke wapen waren de parochieheiligen (de HH Dionysius en Gertrudis) gecombineerd met het wapen van de oudste heren van Schinnen (geschakeerde veld) en het wapen van de familie Schellart van Obbendorf, die meer dan 2 eeuwen
de heerlijkheid bezaten (leeuw). In het tweede wapen zijn de H.Lambertus (patroonheilige van Oirsbeek) en het slangenkopkruis toegevoegd. Beide waren afkomstig uit de wapens van Oirsbeek en Amstenrade.
De oudst bekende heren van Schinnen zijn bekend uit de 13e eeuw. Zij stamden uit het geslacht Mascherel, die een geschakeerd wapen voerden, met in een vrijkwartier een valk. In 1557 kwam de heerlijkheid in bezit van de familie Schellaart. Deze familie bezat al sinds de 14e eeuw diverse rechten in de heerlijkheid. In 1609 werd de heerklijkheid verder verkocht.
Van de schepenbank van Schinnen is een zegel bekend uit 1555, waarop nog de onderste helft van een vrouwelijke heilige is te zien. Dit is waarschijnlijk de H.Gertrudis, de belangrijkste kerkpatroon. Op een kerkelijk zegel komen beide heiligen voor. Ook op een later, 18e eeuws zegel van de schepenbank komen beide heiligen voor.
De gemeente had oorspronkelijk de vier onderdelen anders gerangschikt, namelijk op een paalsgewijs in drieen gedeeld schild. In het eerste veld stond in goud de H.Dionysius, het tweede veld was doorsneden, met boven het wapen van Mascherel en onder het wapen Schellaart, in het derde veld in keel de H.Gertrudis. De Hoge Raad van Adel maakte tegen dit ontwerp met name bezwaar tegen de schikking van de figuren. Ook maakte de Hoge Raad van Adel bezwaren tegen het wapen Mascherel. Hoewel de eerste Heren van Schinnen uit dit geslacht stamden, is het niet bekend of ze ook het Mascherel wapen voerden. Het wapen Schellaart vond de Hoge Raad van Adel overbodig, maar had er geen bezwaren tegen. De Hoge Raad van Adel stelde uiteindelijk een schikking voor volgens het latere wapen.
Literatuur : Eversen en Meulleneers, 1900; Archief Hoge Raad van Adel (brievenboek 1897)