Elsloo

Heraldry of the World Civic heraldry of the Netherlands - Nederlandse gemeentewapens

ELSLOO

Provincie  : Limburg
Opheffing  : 1982 Stein
Toevoegingen : -

I : 21 november 1888
" In sinopel, bezaaid met elzetakjes, de H.Maagd Maria, in natuurlijke kleur, met kroon en nimbus van goud en gekleed van zilver, op den rechterarm dragende het kind Jezus, in een kleed van zilver, met een nimbus van goud en, vasthoudende aan een koord van keel twee schuinsgeplaatste schildjes, zijnde dat ter rechterzijde van keel beladen met 3 kepers van goud, en dat ter linkerzijde van keel met een paal van goud, beladen met 3 kepers van sabel."

Oorsprong/verklaring

De oudste vermelding van het huidige Elsloo is een testament uit 964, van de aartsbisschop van Keulen. Het dorp wordt dan Hengelo of Hasloa genoemd. Door de erfenis kwam het dorp aan de abdij van St. Pantaleon te Keulen. Aan het begin der 12e eeuw komt het dorp in handen van de abdij te Floresse (Wallonie).

De rechtsverhoudingen in de 12 en 13e eeuw zijn niet duidelijk. Hoewel de abdij in de13e eeuw nog rechten bezit, is er reeds sprake van de Heren van Elsloo. Waarschijnlijk betreft het een tak van het geslacht Van Born. Het wapen van deze familie was een schild van keel, waarop drie kepers van goud. Dit wapen is opgenomen als het rechterschildje van het gemeentewapen. Vergelijk het wapen van Limbricht.

In de loop der 14 en 15e eeuw wordt het dorp een vrije heerlijkheid. De heren van Elsloo bewoonden het plaatselijke kasteel, dat echter aan het eind van de 16e eeuw onbewoonbaar werd door overstromingen van de Maas.

In de loop der eeuwen ging de heerlijkheid over in handen van een aantal geslachten en , aan het eind der 17e eeuw in handen van het geslacht D'Arberg de Valengin. Deze bleven in bezit van de heerlijkheid tot de Franse tijd. Als wapen voerden zij in keel een paal van goud, beladen met drie kepers van sabel. Dit wapen is het linkerschildje van het gemeentewapen. Het wapen van Valangin (in Zwitserland) is ook identiek hieraan.

Hoewel de oudste kerkpatroon de H. Augustinus was, is de H. Maria al vrij snel kerkpatroon geworden. Zij komt al voor op het oudst bekende zegel van de plaatselijke schepenbank uit 1521. Voor zich draagt zij twee schildjes, namelijk dat van het geslacht Gavre (Heren op dat moment) en van Elsloo. Een tweede zegel, geslagen in 1554 vertoont dezelfde afbeelding.

Het wapen van Elsloo bij de St Augustinuskerk. (bron)

Aan het begin der 18e eeuw krijgt de schepenbank een nieuw zegel, met daarop de voorstelling van de H. Maria met de beide schildjes uit het gemeentewapen. Dit laatste zegel heeft als voorbeeld gediend voor het latere gemeentewapen. Op het gemeentewapen zijn de beide schildjes echter van plaats gewisseld. De takjes op het gemeentewapen zijn een sprekend element. De naam werd wel verklaard als Elzenbos, maar dat is dus onjuist, het komt van Hengelo.

Oud zegel van de gemeente uit de Franse tijd

Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930

Literatuur : Eversen en Meulleneers, 1900