Woudsend

Heraldry of the World Civic heraldry of the Netherlands - Nederlandse gemeentewapens

WOUDSEND

Provincie  : Frieslân (Friesland)
Gemeente  : Wymbritseradiel

Het volgende dorpswapen is bekend :
"In zilver een zwarte ingebogen punt tot de schildrand, beladen met een gouden lelie, rechts vergezeld van een groen klaverblad, links van een rood verkort breedarmig kruisje."

Oorsprong/verklaring

Het wapen van Woudsend is een 'Vlecke'-wapen. Woudsend is namelijk geen echt dorp. Het is een Vlecke, een buurtschap, oorspronkelijk zonder eigen grondgebied, dat ontstaan is als een nederzetting van vissers, kooplieden en handwerklui in het begin van de veertiende eeuw. Soms groeiden uit deze vlecken steden, zoals b.v. IJlst en Sloten.

Een belangrijke gebeurtenis voor het buurtschap aan de Ie was de vestiging van een klooster in 1337 door paters van de berg Karmel. Waarschijnlijk verwachtten de paters de uitgroei van het gunstig gelegen buurtje aan het einde van de Welle (Woudsend-Wolsende-Wellesende) tot een stad, toen ze uit Haarlem naar hier kwamen. In ieder geval ligt Woudsend gunstig op een kruispunt van waterwegen. Van hieruit bereisden de paters heel Friesland.

De zwartwitte vlakverdeling van het wapen is ontleend aan het wapen en de kleding van de Karmelieten. Het symboliseert de berg Karmel op de grens tussen Israël en de Libanon. Men kan er echter ook de hoge brug in zien of het 'End' van de Welle of de Wouden. Het Karmelwapen draagt drie sterren die Elia en 'Bid en Werk' voorstellen. Deze drie sterren zijn in het wapen vervangen door andere tekens: de lelie, de klaver en het kruis.

De lelie is een zeer oud teken van voorspoed en vruchtbaarheid. Het is de levensboom met takken en wortels en we vinden lelievormen op kronen en scepters. 'De Franse lelie': als 'lelie van Sharon' werd zij toegepast op Maria en via haar het teken van de Kloosterlingen. Als kloosterteken werd het het symbool van Wymbritseradiel, de gemeente waarvan Woudsend deel uitmaakt. In het gemeentewapen zien we zeven lelies van de kloosterlingen met de zwarte halve adelaar van de Friese hoofdelingen (de Adel). Ook wordt de gouden lelie verbonden met de gele lissen van het Friese waterland.

Het kruis is het symbol van St. Michael, de oorspronkelijke parochieheilige van het dorp. Daarbij slaan de plaatselijke molens 'Kruisen' in de lucht, vormt 'it krús fan de Dyk' met nieuwjaar en op grote feesten het dorpscentrum en zijn rood en zwart 'de Woudsender Kleuren'.

Het Woudsender verenigingsleven en de Wouds- ender welvaart van vroeger is niet denkbaar zonder de 'boerendorpen' Ypekolsgea, Yndyk en Smelbrêge-Koufurderrige. Het weideland leverde de boter en kaas voor onze waag, die het dorp haar eerste welvaart bracht. Het teken van de voorspoed brengende velden is de groene klaver.

Literatuur : Informatie gepubliceerd in de dorpskrant van Woudsend