Ruinen

Heraldry of the World Civic heraldry of the Netherlands - Nederlandse gemeentewapens

RUINEN

Provincie  : Drenthe
Opheffing  : 1998 Hoogeveen (ged), Westerveld (ged), De Wolden (ged)
Toevoegingen : -

I : 8 april 1940
"Doorsneden van keel en goud; een hartschild : in sabel 3 goudgeknopte rozen van zilver, geplaatst 2 en 1, en een gouden schildhoofd. Het schild gedekt door een gouden kroon van 3 bladeren en 2 parels."

Oorsprong/verklaring

Het wapen met de rozen is het wapen van de familie Van Ruynen, de eerste eigenaren van de heerlijkheid Ruinen en Ruinerwold. Deze heerlijkheid was de belangrijkste die Drenthe heeft gekend.

De heerlijkheid voerde zelf geen wapen, dus werd er gekozen voor het wapen van de eerste heren. De heerlijkheid is waarschijnlijk in de 11e eeuw ontstaan. Wanneer de familie van Ruynen in bezit is gekomen van de heerlijkheid is niet bekend. Er zijn wel Van Ruynens bekend uit de 12e en 13e eeuw. Ook komt het wapen voor in diverse takken van de familie Van Munster. Deze familie kwam door een huwelijk in bezit van de heerlijkheid in 1405. Het wapen bestond dus al voor die tijd. Het wapen van Munster was doorsneden van keel en goud. Aangezien deze familie meer dan twee eeuwen de heerlijkheid ini eigendom heeft gehad, zijn beide familiewapens gecombineerd tot het huidige wapen.

Voordat dit wapen verleend werd, had de gemeente een ander voorstel ingediend:
"Gedeeld. I. In sabel drie zilveren, goudgeknopte, rozen, geplaatst 2 en 1 en een schildhoofd van goud; II. in goud drie adelaars van sabel, gebekt en genageld van keel. Het schild gedekt met een gouden kroon van drie bladeren en twee parels en gehouden door twee monniken van natuurlijke kleur, gekleed in een pij van sabel, een gedenkboek in de vrije hand houdende."

In dit ontwerp was het wapen van de van Ruynens gecombineerd met het wapen van de familie Van Echten. Deze familie bewoonde de havezathe met dezelfde naam in de gemeente. De familie was zeer invloedrijjk en hield zich ook veel bezig met de ontginning in Ruinen, Hoogeveen en Zuidwolde.

De monniken zijn een herinnering aan het Benedictijner klooster ter plaatse. Dit klooster had een grote invloed op de omgeving aan het begin der Middeleeuwen. Van de eigenaren van het klooster zijn maar sporadische gegevens bekend. Het was dus niet mogelijk een wapen op te nemen en is er gekozen voor twee monniken.

De Hoge Raad van Adel had nogal wat bezwaren tegen het ontwerp. Ten eerste bezaten de Van Echtens de heerlijkheid niet en was hun wapen al opgenomen in het wapen van Zuidwolde. Tevens speelden de ontginningswerkzaamheden van deze familie zich hoofdzakelijk af buiten het grondgebied van de huidige gemeente. De monniken vormden een bezwaar, aangezien het klooster al in 1325 uit Ruinen is verdwenen.

De gemeente had eerst nogal wat bezwaren tegen het weglaten van het wapen van Van Echten, maar is uiteindelijk toch akkoord gegaan met het nieuwe voorstel, het huidige wapen.

Literatuur : Bontekoe, 1950a