Beek (Limburg)

Heraldry of the World Civic heraldry of the Netherlands - Nederlandse gemeentewapens

BEEK

Provincie  : Limburg
Opheffing  : -
Toevoegingen : 1982 Spaubeek

I : 12 maart 1853
" Van zilver beladen met eene op een natuurlijke grond staande Themis au naturel, in lazuren boven- en purperen onderkleed, geblinddoekt van zilver, regts leunende op een zwaard van hetzelfde, links eene gouden weegschaal vasthoudende."

II : 3 december 1982 " Doorsneden : I in zilver een uitkomende dubbelstaartige gekroonde leeuw van keel, gaande over een kruis van sabel; II gedeeld: a in keel een dubbel slangenkopkruis van zilver, b in zilver 3 koeken van keel. Het schild gedekt met een gouden kroon van 3 bladeren en 2 parels."

Oorsprong/verklaring

Beek is bekend sinds de 9e eeuw, het wordt dan genoemd in een schenkingsbrief. Beek vormde later een eigen schepenbank in het land van Valkenburg. De heerlijkheid was sinds het einde der 13e eeuw grotendeels in bezit van de Duitse Orde. De schepenbank van Beek had in 1458 een eigen zegel, in 1426 daarentegen nog niet. Het zegel vertoonde St.Maarten, naar links gewend, met een schildje met een leeuw onder de kop van het paard. Beek was een hoofdschepenbank onder Valkenburg, de leeuw is daarom waarschijnlijk de Valkenburgse leeuw. In 1750 kwam er een nieuw zegel met St.Maarten naar rechts gewend, met het schildje in de schildvoet. De Duitse Orde verwierf door schenkingen en aankoop in de tweede helft van de 13e eeuw alle delen van het patronaatsrecht en een groot deel van het tiendrecht te Beek. Tevens verwierf de orde de Vroenhof met toebehoren. Dit Vroenhof, gelegen tussen Beek en Neerbeek, was de centrumboerderij van een groot landbouwdomein en had verdedigingswerken. De Vroenhof behoorde eerst aan de Heren van Valkenburg , die er in 1293 afstand van deden. Behalve het domein zelf en de verschillende rechten, behoorden nog een aantal kleinere lenen in Beek en Spaubeek tot de Vroenhof. Het bleef in het bezit van de Duitse Orde tot 1794. De Orde had door het vele bezit en de mogelijkheden tot benoeming van de geestelijken, een grote invloed op de plaats.

Het oude wapen is een voorstelling van Thetis, een algemeen symbool voor rechtspraak en niet historisch voor Beek. Wie het wapen heeft voorgesteld en waarom gekozen is voor de Thetis figuur is niet bekend.

Het nieuwe wapen is een combinatie van de wapens van de heren van Valkenburg (leeuw), de Duitse Orde (kruis) en de familie van Huyn van Amstenrade (slangenkopkruis en koeken). Het tweede gedeelte is afkomstig van het wapen van Spaubeek.

Het wapen in de Oldenkott albums +/- 1910

Literatuur : Eversen en Meulleneers, 1900; Corten , 1983