Helmond
 |
Heraldry of the World Civic heraldry of the Netherlands - Nederlandse gemeentewapens |
|
HELMOND
Provincie : Noord Brabant
Opheffing : -
Toevoegingen : 1968 Stiphout (ged)
I : 16 juli 1817
"Zijnde van lazuur, beladen met eenen links en profil gelardeerden antieken helm, aimé van een vogeltje perché op een afgehouwen tak, met 2 beugels boven den helm bevestigd, alles van goud. Het schild gedekt met eene gouden kroon van 5 fleurons."
II : 12 maart 1924
"In keel een omgewende tournooihelm, met als helmteken 3 eiketakjes, en een vogeltje op het middelste daarvan, alles van goud. Het schild gedekt door een gouden kroon van 5 bladeren"
Oorsprong/verklaring
Het is een duidelijk sprekend wapen. De eerste afbeelding van een helm op een zegel van Helmond dateert uit 1241, echter zonder helmteken of schild. Op een zegel uit 1356 zijn de vogel en de eikentakken als helteken opgenomen.
De eikentakken zijn waarschijnlijk afgeleid van het oudste tegenzegel van de stad, waarop een eikenboom staat, vergelijkbaar met andere zegels uit de omgeving (Oerle, Heeze, Leende...), wat waarschijnlijk vrijheidsrechten aanduidde. Het vogeltje is waarschijnlijk gewoon een vorm van vlakvulling geweest, hetgeen gebruikelijk was op zegels.
De eerste vermelding van de kleuren dateert uit de 16e eeuw, waarin zilver op keel genoemd wordt. Dit zijn de kleuren van het voormalige Hertogdom Leuven en Brabant.
 Het wapen op een kaart uit 1664 (bron) |
In de loop der tijden is zowel de vorm als de stand aangepast aan de geldende ideeën, zo ook in 1817 bij de verlening in rijkskleuren, die in 1924 weer ongedaan werd gemaakt. Overigens werd de kroon pas voor het eerst in 1817 aangebracht.
Le Roy geeft in zijn beschrijving van Brabant het wapen wel in de huidige kleuren, alleen zonder de eikentakken en het vogeltje.
 Het wapen in de Oldenkott albums +/- 1910 |
 Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930 |
Literatuur : vHam, 1984; vdBergh, 1878; Roy, 173; Smit, 1920.