Beverwijk
Heraldry of the World Civic heraldry of the Netherlands - Nederlandse gemeentewapens |
BEVERWIJK
Provincie : Noord Holland
Opheffing : -
Toevoegingen : 1936 Wijk aan Zee en Duin
I : 26 juni 1816
" Een schild van keel, beladen en chef met 3 goude lelien, staande 2 en 1; het onderste met 4 leeuwen van goud. Een lambel van zilver met 3 pendanten over het gehele schild. Het wapen gedekt met een tent van lazuur, gecierd van goud en vastgehouden ter weerskanten door een engel."
Ik heb geen afbeelding van dit wapen
II : 10 november 1899
" In goud onder een los staanden barensteel van azuur vier leeuwen, de eerste en vierde van sabel, getongd en genageld van keel, de tweede en derde van keel, getongd en genageld van azuur (Beaumont); een schildhoofd van keel, beladen met drie naast elkander geplaatste lelien van zilver (van Beverwijk) en een golvende schildvoet, golvend gedwarsbalkt van vier stukken, beurtelings lazuur en zilver.Het schild geplaatst op een onderstel van natuurlijke houtskleur en gehouden door twee naakte jongetjes, die ter weerszijde een wit gevoerde en met gouden franjes omzoomde mantel mantel met baldakijn van azuur ophouden."
III : 24 oktober 1936
" In goud, onder een los staanden barensteel van azuur, vier leeuwen: de eerste en vierde van sabel, getongd en genageld van keel, de tweede en de derde van keel, getongd en genageld van azuur; een schildhoofd van keel, beladen met 3 naast elkaar geplaatste leliën van zilver; en een golvende schildvoet, golvend gedwarsbalkt van 4 stukken, beurtelings van azuur en zilver. Het schild gehouden door 2 naakte jongetjes, die ter weerszijden een wit gevoerden en met gouden franjes omzoomden mantel met baldakijn van azuur ophouden."
Oorsprong/verklaring
De 4 leeuwen zijn afkomstig van Jan van Beaumont, heer van de hoge heerlijkheid Wijk, hetgeen behoorde tot de landen van Bloijs. Van het baljuwschap Wijk was Beverwijk de hoofdplaats. Vergelijk de leeuwen in de Zaanstreek, waar ze van kleuren zijn veranderd. De leeuwen zijn het Hollands-Henegouwse wapen.
Het wapen van 1899 en het van 1936 zijn identiek, een nieuwe verlening was noodzakelijk na de samenvoeging met Wijk aan Zee en Duin.
Van den Bergh noemt een groot aantal zegels van Beverwijk, het
eerste uit 1332 vertoont een rechthoek waarboven 4 lelies naast
elkaar en als randschrift S. dits den .... seghel van ..... Het
tweede uit 1548 en 1561 met boven een barensteel, daaronder twee
onduidelijke figuren (hanen ?), daaronder 3 lelies naast elkaar
en daaronder golven. Randschrift Signetu secretu opidi de Beverwij...
Een zegel uit 1551 met alleen 3 lelien en een sterk gehavend randschrift
... van Beverwich. Een zegel uit 1601 met een schild beladen met
4 leeuwen, waaronder golven, boven een barensteel met 3 punten
en 3 lelien in het schildhoofd, 2 en 1. Als schildhouders twee
naakte jongetjes, die een baldakijn ophouden, randschrift Sigillum
majus oppidi Bevervicensis. Een zegel uit 1615 met hetzelfde schild,
waarbovden een geveugeld hoofd, geen schildhouders. Randschrift
Sigillum oppidi Bevervicensis ad causas.
en ander 17e eeuws(?)
zegel met de drie lelies en als schildhouder het gevleugelde hoofd
en als randschrift S. opidi de Beverwijck ad causas. Tenslotte
nog een 17e eeuws(?) zegel met een uitgeschulp schild met de drie
lelien, randschrift Weesm. der stede Beverwijck (waarschijnlijk
dus niet van de gemeente).
Op een kaart uit 1622 wordt als wapen alleen een schild met drie lelies vermeld voor Beverwijk (zie beneden).
Het wapen op een 17e eeuwse kaart van Hondius |
Het wapen op een tegel in het Frans Hals Museum in Haarlem |
Waarschijnlijk 17e eeuwse bodebus van Beverwijk. |
Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930 |
Literatuur : vdBergh, 1878; Sierksma, 1962; Heere, Pieter van : Hollandiae comitatus nova et ex acta delineatio, Amsterdam, 1622 (kaart)