Nijmegen: Difference between revisions
Knorrepoes (talk | contribs) |
Knorrepoes (talk | contribs) m (Text replacement - "''' :" to "''':") Tags: Mobile edit Mobile web edit |
||
(13 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
Line 1: | Line 1: | ||
{{ | {| class="wikitable" | ||
|- style="vertical-align:top;" | |||
''' | |[[File:nymegen2.jpg|center|alt=Wapen van {{PAGENAME}}/Arms (crest) of {{PAGENAME}}]] | ||
| | |||
<center>''' {{uc:{{PAGENAME}}}} '''</center><br> | |||
'''Country''': Netherlands [[File:Netherlands.jpg|60 px|right]]<br><br><br> | |||
'''Province''': [[Gelderland]][[File:Gelderla.jpg|60 px|right]]<br><br><br> | |||
{{#display_map:51.8479,5.8632|width=250|height=250|zoom=7}} | |||
|} | |||
{| class="wikitable" | |||
''' | |+Official blazon | ||
|- | |||
|'''Dutch''' | |||
| | |||
* (1816) Van goud, beladen met een dubbelde arend met uitgespreide vlerken en pooten van sabel, voor surtout van lazuur, beladen met een klimmende leeuw van goud. Het wapen gedekt met eene keizerlijke kroon en vastgehouden ter regter door een klimmende leeuw van goud en ter linker zijde door een klimmende leeuw van sabel. | |||
* (1953) In goud een dubbele adelaar van sabel, op de borst in een hartschild van azuur een dubbelstaartige leeuw van goud, gekroond met een kroon van goud van 3 bladeren en 2 paarlen, getongd en genageld van keel. Het schild gedekt met een keizerskroon van goud, gevoerd van keel, en vastgehouden ter rechterzijde door een leeuw van goud, en ter linkerzijde door een leeuw van sabel, beide getongd en genageld van keel. | |||
|- | |||
|'''English''' | |||
| blazon wanted | |||
|} | |||
===Oorsprong/verklaring=== | |||
Het wapen is officieel verleend op 20 juli 1816 en opnieuw na kleine aanpassingen op 7 augustus 1953. | |||
<gallery widths=250px heights=200px perrow=0> | |||
File:nymegen1.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen van 1816 | |||
</gallery> | |||
De stad is in de Romeinse tijd gesticht als garnizoensstad. Karel de Grote en zijn opvolgers hielden er regelmatig hun hof, en Nijmegen was dus een van de voornaamste steden in het rijk. Nijmegen kreeg in 1230 stadsrechten van Hendrik VII, Rooms koning. Uit dien hoofde verkreeg de stad ook het recht om de tweekoppige adelaar te voeren als wapen. | De stad is in de Romeinse tijd gesticht als garnizoensstad. Karel de Grote en zijn opvolgers hielden er regelmatig hun hof, en Nijmegen was dus een van de voornaamste steden in het rijk. Nijmegen kreeg in 1230 stadsrechten van Hendrik VII, Rooms koning. Uit dien hoofde verkreeg de stad ook het recht om de tweekoppige adelaar te voeren als wapen. | ||
Line 27: | Line 38: | ||
Op een uit 1570 komt het wapen voor gedekt door een aanziende toernooihelm, met helmkleden en op de helm de keizerskroon. De kroon lijkt hier meer op de kroon, zoals die tegenwoordig op het wapen van [[Amsterdam]] voorkomt. | Op een uit 1570 komt het wapen voor gedekt door een aanziende toernooihelm, met helmkleden en op de helm de keizerskroon. De kroon lijkt hier meer op de kroon, zoals die tegenwoordig op het wapen van [[Amsterdam]] voorkomt. | ||
In 1953 is echter verzuimd ook de bewapening van de adelaar (klauwen en bek) te wijzigen in keel. De oorspronkelijke Rijks-Duitse adelaar voerde de klauwen en bek van keel. In de loop der eeuwen is dit in Nijmegen verwaterd. Eigenlijk zou ook de Gelderse leeuw dubbelstaartig | In 1953 is echter verzuimd ook de bewapening van de adelaar (klauwen en bek) te wijzigen in keel. De oorspronkelijke Rijks-Duitse adelaar voerde de klauwen en bek van keel. In de loop der eeuwen is dit in Nijmegen verwaterd. Eigenlijk zou ook de Gelderse leeuw dubbelstaartig | ||
Line 61: | Line 44: | ||
In 1972 werd een poging gedaan het wapen aan te passen. Als eerste zouden de klauwen en bek rood moeten worden. Ten tweede zou de kroon vervangen dienen te worden door een zgn Rudolfinistische keizerskroon, aangezien de huidige kroon pas in 1602 is verleend, en daarvoor een andere kroon werd gebruikt. Tenslotte zouden beide schildhoudende leeuwen voorzien moeten worden van een dubbele staart, zoals dat bij de Gelderse en Gulikse leeuw eigenlijk hoort. Aangezien het wapen al sinds lange tijd als zodanig is gevoerd werd uiteindelijk afgezien van een wijziging. | In 1972 werd een poging gedaan het wapen aan te passen. Als eerste zouden de klauwen en bek rood moeten worden. Ten tweede zou de kroon vervangen dienen te worden door een zgn Rudolfinistische keizerskroon, aangezien de huidige kroon pas in 1602 is verleend, en daarvoor een andere kroon werd gebruikt. Tenslotte zouden beide schildhoudende leeuwen voorzien moeten worden van een dubbele staart, zoals dat bij de Gelderse en Gulikse leeuw eigenlijk hoort. Aangezien het wapen al sinds lange tijd als zodanig is gevoerd werd uiteindelijk afgezien van een wijziging. | ||
===Afbeeldingen=== | |||
<gallery widths=250px heights=200px perrow=0> | |||
File:nijmegenc1.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen op een munt (begin 16e eeuw) | |||
File:Nijmegen1514.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen in een manuscript uit 1514 | |||
File:Nijmegen16.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen in een [[:Category:Windhag city arms|16e eeuws manuscript]] | |||
File:Nijmegen1650.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen in 1650 | |||
File:Nijmegen17.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen in een 17e eeuws manuscript | |||
File:Nijmegen.hes.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen in het [[Wapen- en Vlaggenboek Hesman|Wapen- en Vlaggenboek van Gerrit Hesman]] uit 1708 | |||
File:nijmegen.ok.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen in de [[Oldenkott]] albums +/- 1910 | |||
File:nijmegen.tur.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen in de [[Turmac]] albums +/- 1930 | |||
File:1924.wi2.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen op een [[Willem II]] bandje | |||
File:nijmegen.hud.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen op een [[Hudson]] bandje | |||
File:nijmegen.tile.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen op een [[:Category:Heraldic_tiles|heraldische tegel]] | |||
File:nijmegen1.tile.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen op een [[:Category:Heraldic_tiles|heraldische tegel]] | |||
File:nijmegen2.tile.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen op een [[:Category:Heraldic_tiles|heraldische tegel]] | |||
File:Nijmegenl.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Legeszegel 1938 | |||
File:36.wood.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen als houtsnijwerk (foto 50er jaren ?) | |||
File:nijmegen.suiker.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen op een suikerzakje | |||
File:nijmegen1.suiker.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen op een suikerzakje | |||
File:nijmegen.hema.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen op een [[Hema]] lucifersmerk | |||
File:Nijmegenp.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Poststempel 1972 | |||
File:Nijmegenp1.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Poststempel 1988 | |||
File:Nijmegenp2.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Poststempel 1989 | |||
File:Nijmegenp3.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Poststempel 1990 | |||
File:Nijmegenzbs.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Stempel van de gemeente 1990 | |||
File:Nl-nijm-fdc1.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Envelop stadspost Nijmegen | |||
File:Nijmegeng1.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen in de stad ([https://www.gevelstenen.net/kerninventarisatie/plaatsenNed/@Nijmegen.htm bron]) | |||
File:Nijmegeng3.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen in de stad ([https://www.gevelstenen.net/kerninventarisatie/plaatsenNed/@Nijmegen.htm bron]) | |||
File:Nijmegeng2.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen in de stad ([https://www.gevelstenen.net/kerninventarisatie/plaatsenNed/@Nijmegen.htm bron]) | |||
File:Nijmegeng4.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen in de stad ([https://www.gevelstenen.net/kerninventarisatie/plaatsenNed/@Nijmegen.htm bron]) | |||
File:Nijmegeng5.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen in de stad ([https://www.gevelstenen.net/kerninventarisatie/plaatsenNed/@Nijmegen.htm bron]) | |||
File:Nijmegeng6.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen in de stad ([https://www.gevelstenen.net/kerninventarisatie/plaatsenNed/@Nijmegen.htm bron]) | |||
File:Nijmegeng7.jpg|alt=Wapen van Nijmegen/Arms (crest) of Nijmegen|Het wapen in de stad ([https://www.gevelstenen.net/kerninventarisatie/plaatsenNed/@Nijmegen.htm bron]) | |||
</gallery> | |||
[[Civic Heraldry Literature - Netherlands (Heraldische literatuur - Nederland)|'''Literatuur''']]: Van den Bergh, 1878; Bronsema, 1986; Koeman, 1983 fig 6.9a (boek Thomas Witteroos) | |||
{{nl}} | |||
{{media}} | {{media}} | ||
[[Category:Nederlandse gemeentewapens N]] | [[Category:Nederlandse gemeentewapens N]] |
Latest revision as of 09:14, 16 June 2024
Country: Netherlands Province: Gelderland |
Dutch |
|
English | blazon wanted |
Oorsprong/verklaring
Het wapen is officieel verleend op 20 juli 1816 en opnieuw na kleine aanpassingen op 7 augustus 1953.
De stad is in de Romeinse tijd gesticht als garnizoensstad. Karel de Grote en zijn opvolgers hielden er regelmatig hun hof, en Nijmegen was dus een van de voornaamste steden in het rijk. Nijmegen kreeg in 1230 stadsrechten van Hendrik VII, Rooms koning. Uit dien hoofde verkreeg de stad ook het recht om de tweekoppige adelaar te voeren als wapen.
De adelaar verschijnt pas in de 14e eeuw op zegels van de stad. Daarvoor vertoonden de zegels andere voorstellingen: het eerste uit 1242, waarop een gekanteeld kasteel met 3 torens; in de poort een keizer van voren ten halve lijve, in de rechterhand de scepter in de linker de rijksappel. En het tweede uit de 14e eeuw, waarop een keizer met in de rechterhand een scepter en in de linker de rijksappel, de voeten rustende op 2 leeuwen.
Willem II, graaf van Holland en Rooms-Koning verpandde in 1247 Nijmegen aan de graaf van Gelre. Dit pand is nooit ingelost en Nijmegen bleef dus een Gelderse stad. Deze overgang werd gesymboliseerd door de plaatsing van de Gelderse leeuw als borstschild op de adelaar.
De schildhouders zijn de leeuwen van het wapen van Gelderland, namelijk de Gelderse en Gulikse leeuw. De kleuren zijn aangepast in 1953.
Op een uit 1570 komt het wapen voor gedekt door een aanziende toernooihelm, met helmkleden en op de helm de keizerskroon. De kroon lijkt hier meer op de kroon, zoals die tegenwoordig op het wapen van Amsterdam voorkomt.
In 1953 is echter verzuimd ook de bewapening van de adelaar (klauwen en bek) te wijzigen in keel. De oorspronkelijke Rijks-Duitse adelaar voerde de klauwen en bek van keel. In de loop der eeuwen is dit in Nijmegen verwaterd. Eigenlijk zou ook de Gelderse leeuw dubbelstaartig en gekroond moeten zijn.
In 1972 werd een poging gedaan het wapen aan te passen. Als eerste zouden de klauwen en bek rood moeten worden. Ten tweede zou de kroon vervangen dienen te worden door een zgn Rudolfinistische keizerskroon, aangezien de huidige kroon pas in 1602 is verleend, en daarvoor een andere kroon werd gebruikt. Tenslotte zouden beide schildhoudende leeuwen voorzien moeten worden van een dubbele staart, zoals dat bij de Gelderse en Gulikse leeuw eigenlijk hoort. Aangezien het wapen al sinds lange tijd als zodanig is gevoerd werd uiteindelijk afgezien van een wijziging.
Afbeeldingen
Het wapen in een 16e eeuws manuscript
Het wapen in het Wapen- en Vlaggenboek van Gerrit Hesman uit 1708
Het wapen in de Oldenkott albums +/- 1910
Het wapen in de Turmac albums +/- 1930
Het wapen op een Willem II bandje
Het wapen op een Hudson bandje
Het wapen op een heraldische tegel
Het wapen op een heraldische tegel
Het wapen op een heraldische tegel
Het wapen op een Hema lucifersmerk
Het wapen in de stad (bron)
Het wapen in de stad (bron)
Het wapen in de stad (bron)
Het wapen in de stad (bron)
Het wapen in de stad (bron)
Het wapen in de stad (bron)
Het wapen in de stad (bron)
Literatuur: Van den Bergh, 1878; Bronsema, 1986; Koeman, 1983 fig 6.9a (boek Thomas Witteroos)
Portaal Nederlandse Overheidsheraldiek
Portaal Nederlandse heraldiek |
Onderdeel van: Heraldry of the World |
Nederlandse heraldiek:
Overzeese heraldiek:
|
Nederlandse heraldische verzamelobjecten
|
Contact and Support
Partners:
Your logo here ?
Contact us
© since 1995, Heraldry of the World, Ralf Hartemink
Index of the site