Bergen op Zoom
Portaal Nederlandse Overheidsheraldiek
Portaal Nederlandse heraldiek  |
Onderdeel van:  |
|
Nederlandse heraldiek:
Overzeese heraldiek:
|
Nederlandse heraldische verzamelobjecten
|
BERGEN OP ZOOM
Provincie : Noord-Brabant
Opheffing : -
Toevoegingen : 1997 Halsteren
I : 16 juli 1817
" Van keel, beladen met drie Sint Andrieskruisen van zilver, staande twee en een, en pointe een berg van sijnople. Het schild gedekt met eene kroon van goud en vijf fleurons van hetzelfde en vastgehouden door twee wildemannen."
Oorsprong/verklaring
Bergen op Zoom kreeg waarschijnlijk kort voor 1213 vrijheidsrechten, later overgegaan naar stadsrechten, aangezien in 1297 een stedelijke raad bekend is, in 1282 een schout en in 1263 schepenen.
Het oudst bekende zegel wordt genoemd in 1260, maar de eerste afbeelding dateert uit 1276. Het vertoont het wapen van Breda-Schoten, namelijk 3 Sint Andrieskruisen. Als tegenzegel een burcht, bestaande uit een gekanteelde muur, waarbinnen 3 gehelmde torens, de middelste de hoogste en gedekt met een kruis.
Een nieuw grootzegel, met afdrukken uit 1354-1372, vertoont hetzelfde schild, nu boven vergezeld van een vogel, en aan de kanten van draken. Dit zegel is binnen 20 jaar weer vernieuwd, zonder grote wijzigingen. Het contrazgel is gelijk gebleven.
 Zegel van Bergen op Zoom van 1355 |
Een nieuw grootzegel uit 1450 geeft nu ipv de vogel een derde draak. Het tegenzegel geeft een iets andere muur en de torens zijn vrijwel even hoog.
Een zegel ter zaken uit 1365 vertoont het wapen gehouden door een wildeman en wildevrouw, beide naakt, Het wapen werd in de 16e eeuw voor het eerst voorzien van de drietoppige berg. Het komt echter noet voor op officiële stadszegels, maar op bedelpenningen en penningen van het schermersgilde. Langzamerhand wordt het door de stad overgenomen en verschijnt op een stedelijke gedenkpenning uit 1588.
In 1622 werd de stad ontzet en werden er beloonpenningen uitgegeven. Er bestaan hiervan 2 typen, beide met het wapen met berg en 2 wildemannen. Op het ene type houden ze het vast aan koorden, op het andere typen steunen ze op het wapen, dat gedekt is met een markiezenkroon. In de loop der 17e eeuw zijn deze beide typen ook op stadszegels overgenomen. In de 18e eeuw wordt een voetstuk met dekkleed toegevoegd.
 Het wapen in een 16e eeuws manuscript |
 Het wapen in het Wapen- en Vlaggenboek van Gerrit Hesman uit 1708 |
 Een 19e eeuws lakzegel van Bergen op Zoom (foto Bauke Hüsken) |
Over de kleuren van het wapen is niet veel bekend. De afbeelding, die in 1816 werd opgestuurd, was een ingekleurde tekening uit een boek uit 1788. De stadskleuren waren echter zwart-wit. Sommige manuscripten beelden de kleuren gespiegeld af, terwijl de stad zelf de huidige kleuren scheen te gebruiken.
 Het wapen in de Oldenkott albums +/- 1910 |
 Het wapen in de Koffie Hag albums +/- 1930 |
 Het wapen gebruikt als helmteken van de politie. | |
 Het wapen op heraldische tegels |
 |
 Poststempel 1966 |
 Poststempel 1972 |
 Poststempel 1989 |
Contact and Support
Partners:
Your logo here ?
Contact us
© since 1995, Heraldry of the World, Ralf Hartemink 
Index of the site
Literatuur : vHam, 1984