Cadier en Keer

---

Portaal Nederlandse Overheidsheraldiek

Portaal Nederlandse heraldiek

Onderdeel van: Heraldry of the World

Nederlandse heraldiek: Provinciewapens Gemeentewapens Waterschapswapens Dorpswapens Heerlijkheidswapens Religieuze wapens Militaire heraldiek Overige Nederlandse wapens Familie- en persoonswapens Overzeese heraldiek: (Engelstalig) Nederlandse Antillen Aruba Curaçao Sint Maarten Indonesia (waaronder Nederlandsch Indië) Sri Lanka (waaronder Nederlands Ceylon) Nieuw Walcheren Overzicht van heraldische organisaties Totaal aantal pagina's: 18,840 Waarvan afbeeldingen: 16,259

Nederlandse heraldische verzamelobjecten (selectie) Heraldische postzegels Stadspost Ansichtkaarten Koffie Hag albums Turmac albums Oldenkott albums Overige zegels en kaarten Sigarenbandjes Suikerzakjes Lucifersmerken Collecties en Archieven De Geldere (Gemeentewapens) Meijerink (Gemeentewapens) Collectie 1 (Diverse wapens) Houtsnijwerk (Gemeentewapens) Heraldisch Compendium Archief W.A. van Ham Archief Druif Nederlandse heraldische literatuur

CADIER EN KEER

Provincie : Limburg
Opheffing : 1982 Margraten (2011 Eijsden-Margraten)
Toevoegingen : 1970 Heer (ged)

I : 21 december 1964
" Een veld van sinopel beladen met een losstaande berg van zilver en ingebogen gekapt van goud en keel, het goud beladen met een St.Anthoniuskruk van azuur, het keel met een gouden sleutel, paalsgewijze geplaatst met de baard naar boven en rechts gewend."

Oorsprong/verklaring :

De gemeente Cadier en Keer is in 1828 ontstaan uit de gemeente Cadier en de dorpen Keer en St. Antoniusbank. Deze laatste twee dorpen behoorden voor die tijd tot de gemeente Heer. De drie dorpen waren tot de Franse tijd drie afzonderlijke heerlijkheden. De heerlijkheid Cadier is bekend sinds 1266 en was onderdeel van het graafschap Daelhem. Het dorp lag echter buiten het eigenlijke graafschap.

De oudste heren van Cadier kwamen uit het geslacht Terheyden. Vervolgens was het in handen van Van Gronsveld en in 1644 aan Van Hoensbroeck-Geulle. Hierna is de heerlijkheid nog overgegaan naar verschillende families. In 1785 kwamen Cadier en Oost (zie aldaar) aan Nederland, de rest van het graafschap Daelhem kwam aan de Oostenrijkse Nederlanden.

De schepenbank van Cadier is ontstaan in de 14e eeuw en had al in 1429 een zegel. Het zegel vertoont een groot kruis, ter weerszijden van dit kruis staat een klein schildje. Het rechter is gevierendeeld , met in 1 en 4 een lelie en in 2 en 3 een klimmende leeuw. Het linker vertoont alleen een klimmende leeuw. De oorsprong van deze wapens is niet bekend, de heren van Cadier uit die tijd evenmin. Het tweede zegel van de schepenbank dateert uit de 18e eeuw en vertoont een sprekend wapen, n.a.v. het kasteel Blankenberg in de gemeente. Het wapen vertoont een berg, het schild gedekt door een ridderhelm met dekkleden. De kleuren zijn waarschijnlijk zilver op sinopel, gezien de arcering op het zegel.

Dit laatste wapen is op15 september 1819 aan de heerlijkheid verleeend :
" In sinopel een berg van zilver."

De gemeente voerde dit laatste wapen als gemeentewapen tot 1964. Eversen en Meulleneers geven het ook aan als zijnde het gemeentewapen, het register van de Hoge Raad van Adel geeft aan dat het een heerlijkheidswapen is.

De heerlijkheid Keer was een vrije rijksheerlijkheid in bezit van het kapittel van St. Servaas te Maastricht. Van Keer zijn geen zegels bekend.

De derde heerlijkheid, waaruit de gemeente is opgebouwd, St. Antoniusbank, schijnt oorspronkelijk in bezit geweest te zijn van het klooster der Antonieten te Maastricht. Verder is er uit de 18e eeuw een Heer van Sint Antoniusbank bekend, Jan de Selys, maar over zijn rechten is niets bekend. Van de heerlijkheid zijn geen zegels of wapens bekend. Omdat het wapen met de berg eigenlijk alleen het wapen van Cadier was, besloot de gemeente uiteindelijk toch een eigen, aangepast, wapen aan te vragen. In het nieuwe wapen is de positie van Cadier als belangrijkste dorp weergegeven door de berg. Omdat van beide andere heerlijkheden geen wapens bekend zijn, is voor Sint Antoniusbank gekozen voor een St. Antoniuskruk en voor Keer de sleutel van het kapittel van St. Servaas.

Oud zegel van de gemeente uit de Franse tijd
Poststempel 1972	Het wapen op een envelop 1972

Literatuur: Eversen en Meulleneers, 1900