Hoorn: Difference between revisions

From Heraldry of the World
Jump to navigation Jump to search
m (Text replacement - "''' :" to "''':")
Tags: Mobile edit Mobile web edit
 
(19 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
{{nl}}
{| class="wikitable"
|- style="vertical-align:top;"
|[[File:hoorn.gif|center|300 px|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn]]
|
<center>''' {{uc:{{PAGENAME}}}} '''</center><br>
'''Country''': Netherlands [[File:Netherlands.jpg|60 px|right]]<br><br><br>
'''Province''': [[Noord Holland]][[File:Noordholland.jpg|60 px|right]]<br><br><br>
'''Additions''':<br>
* 1979 [[Blokker]]
* 1979 [[Zwaag]]
{{#display_map:52.6403,5.0604|width=250|height=250|zoom=7}}
|}


'''{{uc:{{PAGENAME}}}}'''


Provincie  : [[Noord Holland]]<br/>
Opheffing  : -<br/>
Toevoegingen : 1979 [[Blokker]] (ged), [[Zwaag ]](ged)


I : 26 juni 1816  <br/>
{| class="wikitable"
'''"Van zilver beladen met een hoorn van keel, geringd van goud, geband van lazuur met goude kwasten; het schild van achteren vastgehouden door een zittenden eenhoorn van keel, gehoornd, gemaand, gebaad, gevlokt en gestaart van goud."'''
|+Official blazon
|-
|'''Dutch'''
| Van zilver beladen met een hoorn van keel, geringd van goud, geband van lazuur met goude kwasten; het schild van achteren vastgehouden door een zittenden eenhoorn van keel, gehoornd, gemaand, gebaad, gevlokt en gestaart van goud.
|-
|'''English'''  
| blazon wanted
|}


[[FIle:hoorn.gif|center|Wapen van Hoorn]]
===Oorsprong/verklaring===
Het wapen is officieel verleend op 26 juni 1816.


===Oorsprong/verklaring===
Het oudste zegel van de stad Hoorn met daarop een wapen met een hoorn dateert al vanuit 1361. Dit is waarschijnlijk het eerste zegel van de stad, die in 1357 stadsrechten verkreeg. Of het wapen al voor de verlening van de stadsrechten bestond is onbekend, wel zijn er enkele aanwijzingen in die richting. De hoorn op zich zelf is waarschijnlijk een sprekend wapen.  
Het oudste zegel van de stad Hoorn met daarop een wapen met een hoorn dateert al vanuit 1361. Dit is waarschijnlijk het eerste zegel van de stad, die in 1357 stadsrechten verkreeg. Of het wapen al voor de verlening van de stadsrechten bestond is onbekend, wel zijn er enkele aanwijzingen in die richting. De hoorn op zich zelf is waarschijnlijk een sprekend wapen.  


Line 19: Line 33:
|}
|}


Op latere zegels uit de 15e eeuw wordt het wapen afgebeeld onder de afbeelding van Maria met het kind Jezus op een gothische troon.
Op latere zegels uit de 15e eeuw wordt het wapen afgebeeld onder de afbeelding van Maria met het kind Jezus op een gothische troon. Het geheimzegel der stad vertoont in plaats van Maria Johannes de Doper (de schutspatroon van de stad) met het wapen aan zijn voeten.  
Het geheimzegel der stad vertoont in plaats van Maria Johannes de Doper (de schutspatroon van de stad) met het wapen aan zijn
voeten.  


De eenhoorn heeft een andere geschiedenis. De eenhoorn op zich symboliseerde in de vroeg-christelijke belevingswereld oa Christus, maar ook als zondig mens die door bekering alsnog zalig wordt. De eenhoorn werd in Hoorn geintroduceerd door Joris van Egmond, bisschop van Utrecht. Hij voerde zijn wapen gehouden door twee witte eenhoorns, de rechter omgewend (het wapen was gevierendeeld; I en IV in goud 6 kepers van keel ([[Egmond]]); II in zilver een rechterschuinbalk van keel ([[Baden (State)|Baden]]), III in zilver twee dubbelgekanteelde dwarsbalken van keel ([[Arkel]]) en een hartschild [[Gelderland|Gelre-Gulik]]. Het schild gedekt door een bisschopshoed). De bisschop was tevens Heer van de stad.
De eenhoorn heeft een andere geschiedenis. De eenhoorn op zich symboliseerde in de vroeg-christelijke belevingswereld oa Christus, maar ook als zondig mens die door bekering alsnog zalig wordt. De eenhoorn werd in Hoorn geïntroduceerd door [[George van Egmond|Joris van Egmond]] (zie aldaar), bisschop van Utrecht. Hij voerde zijn wapen gehouden door twee witte eenhoorns, de rechter omgewend (het wapen was gevierendeeld; I en IV in goud 6 kepers van keel ([[Egmond]]); II in zilver een rechterschuinbalk van keel ([[Baden (State)|Baden]]), III in zilver twee dubbelgekanteelde dwarsbalken van keel ([[Arkel]]) en een hartschild [[Gelderland|Gelre-Gulik]]. Het schild gedekt door een bisschopshoed). De bisschop was tevens Heer van de stad.
 
{|align="center"
|align="center"|[[File:hoornwap.jpg|center]] <br/>Het wapen van bisschop Joris van Egmond (Uit Mulder, 1957)
|}


Vlak na de wijding van de bisschop werd de Oosterpoort voltooid (1538). Op deze poort staat voor het eerst het wapen afgebeeld tussen twee eenhoorns. Pas in 1591 wordt het wapen met een enkele eenhoorn opgenomen in het stadszegel. De vervanging van Maria door de eenhoorn was tevens een uiting van de reformatie. Door de symboliek van de eenhoorn werd het een als toepasselijke vervanging gezien. Ook de plaatselijke Hervormde gemeente nam het wapen met de eenhoorn op in hun zegel in het begin der 17e eeuw.   
Vlak na de wijding van de bisschop werd de Oosterpoort voltooid (1538). Op deze poort staat voor het eerst het wapen afgebeeld tussen twee eenhoorns. Pas in 1591 wordt het wapen met een enkele eenhoorn opgenomen in het stadszegel. De vervanging van Maria door de eenhoorn was tevens een uiting van de reformatie. Door de symboliek van de eenhoorn werd het een als toepasselijke vervanging gezien. Ook de plaatselijke Hervormde gemeente nam het wapen met de eenhoorn op in hun zegel in het begin der 17e eeuw.   


{|align="center"
Sinds 1591 fungeert de eenhoorn dus als schildhouder van het wapen van Hoorn. Toch wordt het wapen regelmatig afgebeeld met twee schildhouders, een eenhoorn en een leeuw. Het betreft hier meestal titelbladen van boeken, maar ook af en toe op officiële publicaties. De leeuw verschijnt nooit op de stadszegels.  
|align="center"|[[File:hoornz2.jpg|center]] <br/>Het stadszegel sinds 1591 (Uit Mulder, 1957)
|}
 
Sinds 1591 fungeert de eenhoorn dus als schildhouder van het wapen van Hoorn. Toch wordt het wapen regelmatig afgebeeld met twee schildhouders, een eenhoorn en een leeuw. Het betreft hier meestal titelbladen van boeken, maar ook af entoe op officiële publicaties. Echter nooit op de stadszegels.  
 
{|align="center"
|align="center"|[[File:{{PAGENAME}}16.jpg|center|300 px|Wapen van {{PAGENAME}}]] <br/>Het wapen in een [[:Category:Windhag city arms|16e eeuws manuscript]]
|align="center"|[[File:{{PAGENAME}}.hes.jpg|350 px|center|Wapen van {{PAGENAME}}]]<br/>Het wapen in het [[Wapen- en Vlaggenboek Hesman|Wapen- en Vlaggenboek van Gerrit Hesman]] uit 1708
|-
|align="center"|[[File:hoorn4.jpg|center|350 px|Arms of {{PAGENAME}}]] <br/>Het wapen op een boek uit 1617 (Velius, Chroniick van Hoorn, 1e druk)
|align="center"|[[File:hoorn5.jpg|center|350 px|Arms of {{PAGENAME}}]] <br/>Het wapen op een boek uit 1740 (Velius, Chronyk van Hoorn, 4e druk)
|}


Over de kleuren van de eenhoorn is weinig bekend. De oorspronkelijke eenhoorns van de bisschop waren van zilver. Vrijwel alle latere  afbeeldingen in kleur geven de eenhoorn aan als van keel. De reden van deze kleurverandering is niet bekend.
Over de kleuren van de eenhoorn is weinig bekend. De oorspronkelijke eenhoorns van de bisschop waren van zilver. Vrijwel alle latere  afbeeldingen in kleur geven de eenhoorn aan als van keel. De reden van deze kleurverandering is niet bekend.
Line 49: Line 45:
In de Franse tijd werd het wapen vervangen door een zegelstempel met de Franse adelaar. In de Bataafse Republiek werden hoorn en eenhoorn weer in ere hersteld en daarna ook aangevraagd bij de [http://www.hogeraadvanadel.nl Hoge Raad van Adel]. Een andere verklaring voor de hoorn in het wapen en de plaatsnaam is het verhaal van de wapenstier, zie hiervoor onder [[Monnickendam]].  
In de Franse tijd werd het wapen vervangen door een zegelstempel met de Franse adelaar. In de Bataafse Republiek werden hoorn en eenhoorn weer in ere hersteld en daarna ook aangevraagd bij de [http://www.hogeraadvanadel.nl Hoge Raad van Adel]. Een andere verklaring voor de hoorn in het wapen en de plaatsnaam is het verhaal van de wapenstier, zie hiervoor onder [[Monnickendam]].  


===Afbeeldingen===
<gallery widths=250px heights=200px perrow=0>
File:Hoorn16.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Het wapen in een [[:Category:Windhag city arms|16e eeuws manuscript]]
File:hoornz2.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Het stadszegel sinds 1591 (Uit Mulder, 1957)
File:Hoorn17.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Het wapen in een 17e eeuws [https://bm-lille.fr/patrimoine/digital-viewer/c-16435 manuscript]
File:Hoorn1650.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Het wapen in 1650
File:Hoorn.hes.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Het wapen in het [[Wapen- en Vlaggenboek Hesman|Wapen- en Vlaggenboek van Gerrit Hesman]] uit 1708
File:hoorn4.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Het wapen op een boek uit 1617 (Velius, Chroniick van Hoorn, 1e druk)
File:hoorn5.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Het wapen op een boek uit 1740 (Velius, Chronyk van Hoorn, 4e druk)
File:hoorn.ok.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Het wapen in de [[Oldenkott]] albums +/- 1910
File:hoorn.hag.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Het wapen in de [[Koffie Hag albums]] +/- 1930
File:hoorn2.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Het wapen op de Roode Steen 8 ([http://www.pbase.com/mjk43/gevelstenen bron])
File:hoorn3.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Het wapen op het Hoofd 2 ([http://www.pbase.com/mjk43/gevelstenen bron])
File:hoorn.tile.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Het wapen op een [[:Category:Heraldic_tiles|heraldische tegel]]
File:hoorn1.tile.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Het wapen op een [[:Category:Heraldic_tiles|heraldische tegel]]
File:1950.wi2.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Het wapen op een [[Willem II]] bandje
File:Hoorn.suiker.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Het wapen op een [[Netherlands (sugar packets) municipalities|suikerzakje]]
File:Hoorn1.suiker.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Het wapen op een [[Netherlands (sugar packets) municipalities|suikerzakje]]
File:Hoorn2.suiker.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Het wapen op een [[Netherlands (sugar packets) municipalities|suikerzakje]]
File:Hoorn4.suiker.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Het wapen op een [[Netherlands (sugar packets) municipalities|suikerzakje]]
File:Hoornp.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Poststempel 1977
File:Hoornp1.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Poststempel 1981
File:Hoornms.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Monumentenschildje, 2017
File:Hoornb1.jpg|alt=Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn|Huisstijl 2020s
File:voc.jpg|alt=Wapen van de kamers van de VOC/Arms (crest) of the Chambers of the Dutch East India COmpany|Het wapen op het Kasteel van Kaapstad (Zuid Afrika)<br>(de wapens van de kamers van de VOC)
</gallery>


{|align="center"
[[Civic Heraldry Literature - Netherlands (Heraldische literatuur - Nederland)|'''Literatuur''']]: Mulder (1957), Van den Bergh, 1878
|align="center"|[[File:hoorn.ok.jpg|center|Wapen van {{PAGENAME}}]] <br/>Het wapen in de [[Oldenkott]] albums +/- 1910
|align="center"|[[File:hoorn.hag.jpg|center|Wapen van {{PAGENAME}}]]  <br/>Het wapen in de [[Koffie Hag albums]] +/- 1930
|-
|align="center"|[[File:hoorn2.jpg|center|Wapen van {{PAGENAME}}]] <br/>Het wapen op de Roode Steen 8 ([http://www.pbase.com/mjk43/gevelstenen bron])
|align="center"|[[File:hoorn3.jpg|center|Wapen van {{PAGENAME}}]] <br/>Het wapen op het Hoofd 2 ([http://www.pbase.com/mjk43/gevelstenen bron])  
|-
|align="center"|[[File:hoorn.tile.jpg|center|350 px|Wapen van {{PAGENAME}}]]  <br/> Het wapen op [[:Category:Heraldic_tiles|heraldische tegels ]]
|align="center"|[[File:hoorn1.tile.jpg|center|350 px|Wapen van {{PAGENAME}}]]  <br/>
|-
|align="center"|[[File:1950.wi2.jpg|center|300 px|Wapen van {{PAGENAME}}]] <br/>Het wapen op een [[Willem II]] bandje
|align="center"|[[File:{{PAGENAME}}p.jpg|center|350 px|Wapen van {{PAGENAME}}]] <br/>Poststempel 1977
|}


{{nl}}
{{media}}
{{media}}
[[Civic Heraldry Literature - Netherlands (Heraldische literatuur - Nederland)|Literatuur]] :  Mulder (1957), Van den Bergh, 1878


[[Category:Nederlandse gemeentewapens H]]
[[Category:Nederlandse gemeentewapens H]]
[[Category:Noord Holland]]
[[Category:Noord Holland]]
[[Category:Granted 1816]]
[[Category:Granted 1816]]

Latest revision as of 08:41, 16 June 2024

Wapen van Hoorn/Arms (crest) of Hoorn
HOORN

Country: Netherlands
Netherlands.jpg



Province: Noord Holland
Noordholland.jpg



Additions:

Loading map...


Official blazon
Dutch Van zilver beladen met een hoorn van keel, geringd van goud, geband van lazuur met goude kwasten; het schild van achteren vastgehouden door een zittenden eenhoorn van keel, gehoornd, gemaand, gebaad, gevlokt en gestaart van goud.
English blazon wanted

Oorsprong/verklaring

Het wapen is officieel verleend op 26 juni 1816.

Het oudste zegel van de stad Hoorn met daarop een wapen met een hoorn dateert al vanuit 1361. Dit is waarschijnlijk het eerste zegel van de stad, die in 1357 stadsrechten verkreeg. Of het wapen al voor de verlening van de stadsrechten bestond is onbekend, wel zijn er enkele aanwijzingen in die richting. De hoorn op zich zelf is waarschijnlijk een sprekend wapen.

Hoornz1.jpg

Het stadszegel in de 14e eeuw (Uit Mulder, 1957)

Op latere zegels uit de 15e eeuw wordt het wapen afgebeeld onder de afbeelding van Maria met het kind Jezus op een gothische troon. Het geheimzegel der stad vertoont in plaats van Maria Johannes de Doper (de schutspatroon van de stad) met het wapen aan zijn voeten.

De eenhoorn heeft een andere geschiedenis. De eenhoorn op zich symboliseerde in de vroeg-christelijke belevingswereld oa Christus, maar ook als zondig mens die door bekering alsnog zalig wordt. De eenhoorn werd in Hoorn geïntroduceerd door Joris van Egmond (zie aldaar), bisschop van Utrecht. Hij voerde zijn wapen gehouden door twee witte eenhoorns, de rechter omgewend (het wapen was gevierendeeld; I en IV in goud 6 kepers van keel (Egmond); II in zilver een rechterschuinbalk van keel (Baden), III in zilver twee dubbelgekanteelde dwarsbalken van keel (Arkel) en een hartschild Gelre-Gulik. Het schild gedekt door een bisschopshoed). De bisschop was tevens Heer van de stad.

Vlak na de wijding van de bisschop werd de Oosterpoort voltooid (1538). Op deze poort staat voor het eerst het wapen afgebeeld tussen twee eenhoorns. Pas in 1591 wordt het wapen met een enkele eenhoorn opgenomen in het stadszegel. De vervanging van Maria door de eenhoorn was tevens een uiting van de reformatie. Door de symboliek van de eenhoorn werd het een als toepasselijke vervanging gezien. Ook de plaatselijke Hervormde gemeente nam het wapen met de eenhoorn op in hun zegel in het begin der 17e eeuw.

Sinds 1591 fungeert de eenhoorn dus als schildhouder van het wapen van Hoorn. Toch wordt het wapen regelmatig afgebeeld met twee schildhouders, een eenhoorn en een leeuw. Het betreft hier meestal titelbladen van boeken, maar ook af en toe op officiële publicaties. De leeuw verschijnt nooit op de stadszegels.

Over de kleuren van de eenhoorn is weinig bekend. De oorspronkelijke eenhoorns van de bisschop waren van zilver. Vrijwel alle latere afbeeldingen in kleur geven de eenhoorn aan als van keel. De reden van deze kleurverandering is niet bekend.

In de Franse tijd werd het wapen vervangen door een zegelstempel met de Franse adelaar. In de Bataafse Republiek werden hoorn en eenhoorn weer in ere hersteld en daarna ook aangevraagd bij de Hoge Raad van Adel. Een andere verklaring voor de hoorn in het wapen en de plaatsnaam is het verhaal van de wapenstier, zie hiervoor onder Monnickendam.

Afbeeldingen

Literatuur: Mulder (1957), Van den Bergh, 1878

Portaal Nederlandse Overheidsheraldiek



Portaal Nederlandse heraldiek
Netherlands.jpg
Onderdeel van:
Logo-new.jpg
Heraldry of the World

Nederlandse heraldiek:

Overzeese heraldiek:
(Engelstalig)



  • Totaal aantal pagina's: 19.242
  • Waarvan afbeeldingen: 16.661

Nederlandse heraldische verzamelobjecten
(selectie)




Contact and Support

Partners:

Your logo here ?
Contact us


© since 1995, Heraldry of the World, Ralf Hartemink Ralf Hartemink arms.jpg
Index of the site

Retrieved from "https://www.heraldry-wiki.com/heraldrywiki/index.php?title=Hoorn&oldid=3913589"